พล.อ.เปรมกับ เรื่องนอกรัฐธรรมนูญ

บทนำมติชน

วันศุกร์ที่ 14 กรกฎาคมที่ผ่านมา พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ ได้บรรยายพิเศษแก่นักเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า (นนร.จปร.)ชั้นปีที่ 1-4 จำนวน 940 นาย ที่โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า จังหวัดนครนายก มีใจความเกี่ยวกับทหารและรัฐบาลกับชาติบ้านเมือง เป็นที่สนใจของสื่อมวลชนจำนวนมาก ที่เมื่อนำข้อความมาเผยแพร่ต่อสาธารณะ ก็สร้างความสนใจในหมู่ประชาชนได้อย่างต่อเนื่อง แม้จะไม่มีเนื้อความใดเกี่ยวข้องกับ "ผู้ที่ดูเหมือนมีบารมีนอกรัฐธรรมนูญ" ก็ตาม แต่ความบางข้อเกี่ยวกับเรื่องนอกรัฐธรรมนูญนั้น กระทบใจผู้คนเต็มที่ทีเดียว

"ที่พูดว่า เกิดมาต้องตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน วลีประโยคนี้ คนนี้ (พล.อ.เปรม) เป็นคนคิด และพยายามพูดให้คนไทยเข้าใจ ว่าเราเกิดมาในแผ่นดินนี้ เรามีหน้าที่หลายอย่าง แต่หน้าที่สำคัญที่สุดคือ คนไทยเกิดมาต้องตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน" พล.อ.เปรมกล่าวตอนหนึ่ง และว่า "ถ้าเราไปเปิดรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่ใช้ในฉบับปัจจุบัน เขากำหนดหน้าที่คนไทยไว้ แต่คำนี้ไม่มีหรอก ไม่มีบัญญัติในรัฐธรรมนูญว่า คนไทยเกิดมาต้องตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน ไม่มี แต่เราต้องมี" พล.อ.เปรมย้ำว่า ถึงไม่มีในรัฐธรรมนูญ ก็ต้องทำ แม้ยากจะอธิบายว่าตอบแทนอย่างไรก็ตาม

แต่กระนั้น พล.อ.เปรมก็กล่าวว่า "เราต้องเป็นคนดี เพราะคนดีถึงจะคิดดี ทำดี การตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน คนดีเท่านั้นถึงจะทำ ถ้าคนไม่ดีคิดไม่ถึงหรอก" นี่เป็นประเด็นสำคัญตอนหนึ่งของการบรรยาย ที่แสดงให้ผู้คนจำนวนหนึ่ง ซึ่งมักท่องบ่นถึงการทำตามกติกา เดินตามกติกา อย่างไม่ลืมหูลืมตา ไม่ว่าการเดินตามกติกานั้นทำไปโดยขาดสติสัมปชัญญะอย่างไร เอารัดเอาเปรียบผู้อื่นมากแค่ไหน ก็ไม่เคยนำมาคิด เป็นแต่อ้างเอากติกานั้นเลี่ยงการไต่สวนตรวจสอบ เลี่ยงการตอบคำถาม เลี่ยงวิถีชอบธรรมต่างๆ ทั้งสิ้น ด้วยการนำเอากติกามาใช้อ้างเอาประโยชน์ตนเพียงอย่างเดียว

สังคมไทยขณะนี้ มีศูนย์กลางอำนาจบริหารที่เต็มไปด้วยนักเลือกตั้งซึ่งไร้การศึกษา แม้จะมีปริญญายืนยันว่าผ่านสถาบันต่างๆ มาจริง แต่ความคิดอ่านและทัศนคติของคนจำนวนไม่น้อยที่มี ล้วนแสดงชัดเจนว่าไร้การศึกษาทั้งสิ้น เนื่องจากไม่เข้าใจความชอบธรรมนานาลักษณะ อันเป็นนามธรรมสูงสุดที่กำกับสติปัญญา ซึ่งวิญญูชนทั้งหลายในโลกเคารพนับถือกัน ดังนั้น จะให้เข้าใจเรื่องนอกรัฐธรรมนูญเช่นที่ พล.อ.เปรมระบุนั้นย่อมเป็นไปได้ยาก ตรงกันข้าม ก็ด้วยเหตุที่ไม่ได้ระบุไว้ในรัฐธรรมนูญดังกล่าวนั้นเอง นักเลือกตั้งไร้การศึกษาเหล่านี้จึงปราศจากสำนึก และไร้ความสามารถที่จะตอบแทนบุญคุณแผ่นดินได้

ขณะเดียวกัน ก็เพราะไม่ได้ระบุไว้ในรัฐธรรมนูญ นักเลือกตั้งไร้การศึกษาซึ่งบูชากติกาเสียเหลือเกินเหล่านี้ จึงนอกจากจะไม่มีความคิดที่จะตอบแทนบุญคุณแผ่นดินแล้ว ยังกอบโกยเอาจากแผ่นดินเกิดอย่างเต็มที่ โดยปราศจากความละอาย สามารถถกเถียงกับผู้อื่นต่อสาธารณะว่าไม่สนใจเรื่องศีลธรรมคุณธรรมได้หน้าตาเฉย ที่ยังซื้อเวลากันอยู่ได้ ก็เพราะประชาชนอีกจำนวนไม่น้อยยังหลงกับอำนาจเงินงบประมาณตัวเอง ที่ถูกนำมาหว่านหาเสียงไปท่ามกลางความยากจน จนทำให้สับสน มองเห็นกงจักรเป็นดอกบัวอยู่มาก รออีกไม่นาน จนกว่าพฤติกรรมที่แท้ของคนเหล่านี้ปรากฏล่อนจ้อนขึ้นมาเท่านั้น