ประกาศบังคับใช้กฎหมายคุมเข้ม ฝุ่น PM 2.5 พร้อมบทลงโทษเกษตรกรเผา

เมื่อวันที่ 5 ก.พ.68 ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ ประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่อง มาตรการบริหารจัดการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ภาคการเกษตร ระบุว่า ด้วยปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) นับเป็นวิกฤติที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชน และสิ่งแวดล้อมโดยรวมของประเทศ

สาเหตุสำคัญส่วนหนึ่งมาจากการเผาในพื้นที่เกษตร ทำให้เกิดควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) มากขึ้น เกิดเป็นมลพิษในอากาศที่กระจายตัวในวงกว้าง ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของประชาชนในปัจจุบัน

เพื่อให้การดำเนินงานบริหารจัดการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ภาคการเกษตร เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 9 เมษายน 2567 เห็นชอบให้ส่วนราชการและผู้ที่เกี่ยวข้องยกระดับการปฏิบัติการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศและฝุ่นละออง PM2.5

ด้านการเกษตร ที่เกิดจากการเผา อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 20 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ.2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงออกประกาศไว้ ดังต่อไปนี้

ข้อ 1 ประกาศนี้เรียกว่า "ประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เรื่อง มาตรการบริหารจัดการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก ไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) ภาคการเกษตร"

ข้อ 2 ประกาศฉบับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันที่ประกาศเป็นต้นไป

ข้อ 3 ในประกาศนี้

"โครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพเกษตรกร" หมายความว่า มาตรการ โครงการ กิจกรรม หรือการดำเนินงานอื่นใดที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์หรือหน่วยงานในสังกัดจัดทำขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนหรือส่งเสริมการพัฒนาด้านการเกษตร และช่วยเหลือเกษตรกร ทุกโครงการ ยกเว้นการช่วยเหลือเกษตรกรผู้ประสบภัยพิบัติด้านการเกษตร

"หน่วยงาน" หมายความว่า ส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ และองค์การมหาชน ในสังกัดและภายใต้การกำกับของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

"การเผาในพื้นที่การเกษตร" หมายความว่า การเผาที่เกิดจากการกระทำของเกษตรกรหรือใช้หรือก่อให้ผู้อื่นเผาในพื้นที่การเกษตรของตน หรือพื้นที่การเกษตรที่เกษตรกรมีสิทธิครอบครองหรือใช้ประโยชน์ในที่ดิน ในช่วงเวลาตั้งแต่วันที่ 17 มกราคม 2568 ถึงวันที่ 31 พฤษภาคม 2568

 

ข้อ 4 ในการจัดทำโครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพเกษตรกร ให้หน่วยงานกำหนดคุณสมบัติของเกษตรกรที่จะเข้าร่วมโครงการ โดยเกษตรกรจะต้องไม่มีประวัติทำการเผาในพื้นที่การเกษตร

ข้อ 5 ให้สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ส่งข้อมูลพื้นที่เผาไหม้ (Burn Scar) ในพื้นที่การเกษตรให้กรมส่งเสริมการเกษตรดำเนินการตรวจสอบข้อมูลของเกษตรกรที่ทำการเผาในพื้นที่ดังกล่าว

โดยประสานขอรับการสนับสนุนจากคณะกรรมการหมู่บ้านให้พิจารณาตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการเผาดังกล่าว แล้วแจ้งผลการตรวจสอบให้สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทราบเพื่อดำเนินการต่อไป

ข้อ 6 ให้หน่วยงานที่มีการดำเนินโครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพเกษตรกรกำหนดคุณสมบัติของเกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการ โดยต้องไม่เป็นผู้ที่มีประวัติการเผาในพื้นที่การเกษตรตามประกาศนี้ หากพบว่าเกษตรกรที่ประสงค์จะเข้าร่วมโครงการมีประวัติการเผาในพื้นที่การเกษตร ให้ถือว่าขาดคุณสมบัติการเข้าร่วมโครงการนั้น และให้หน่วยงานแจ้งผลการพิจารณาให้เกษตรกรรายดังกล่าวทราบด้วย

ข้อ 7 ในกรณีเกษตรกรรายใดมีประวัติการเผาในพื้นที่การเกษตร เกษตรกรรายนั้นจะไม่ได้รับสิทธิในการเข้าร่วมโครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพเกษตรกรทุกโครงการ โดยเป็นการขาดคุณสมบัติ ในการเข้าร่วมโครงการสนับสนุนและพัฒนาศักยภาพเกษตรกรนับตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2568 ถึงวันที่ 31 พฤษภาคม 2570

ประกาศ ณ วันที่ 17 มกราคม พ.ศ.2568 อิทธิ ศิริลัทธยากร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รักษาราชการแทน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์