4ปมเสี่ยงทำรัฐนาวา ‘บิ๊กตู่’ ล่ม

4ปมเสี่ยงทำรัฐนาวา ‘บิ๊กตู่’ ล่ม
หวั่นตามใจ‘แป๊ะ’จนไม่ถูกต้อง
มองข้ามหัวประชาชน

ในปี พ.ศ. 2557 อุณหภูมิการเมืองไทยร้อนแรงอย่างต่อเนื่อง จากการลุกฮือต่อต้าน พ.ร.บ.นิรโทษกรรม และเรียกร้องให้มีรัฐบาลเฉพาะกาล สังคมการเมืองไม่มีทางออก จนต้องมีการปฏิวัติรัฐประหารอีกครั้งในวันที่ 22 พ.ค. 57 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผบ.ทบ. ได้ประกาศยึดอำนาจโดยจัดตั้ง “คณะรักษาความสงบแห่งชาติ” คสช.ขึ้นมาดูแลสถานการณ์เป็นการเฉพาะ และได้ออกกฎหลายข้อเพื่อ “ปิดช่องโหว่” ไม่ให้เกิดการเคลื่อนไหว ทั้งการเคลื่อนไหวชุมนุมและการแสดงออกซึ่งความเห็นผ่านสื่อมวลชน โดยการใช้ประกาศ และคำสั่ง คสช.หลายฉบับในการควบคุมไม่ให้มีการเคลื่อนไหว และการคงกฎอัยการศึกไว้เพื่อให้ทหารเข้าคลี่คลายสถานการณ์ได้ทันทีที่มีเหตุใด ๆ

ขณะเดียวกัน พล.อ.ประยุทธ์ ได้เปลี่ยนโฉมหน้าของการปฏิวัติรัฐประหารรอบนี้เป็นการ “คืนความสุข” ให้ประชาชน ว่า ทหารเข้ามาเพื่อแก้ปัญหา โดยอาศัย โรดแม็พ 3 ขั้นตอน หลักการที่สำคัญคือ ยุติความขัดแย้ง ออกรัฐธรรมนูญชั่วคราวมาเพื่อให้มีกฎหมายแม่บทในการบริหารประเทศไปในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ จัดตั้งสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เพื่อพิจารณากฎหมายที่มีความจำเป็นเร่งด่วน จัดตั้ง สภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) เพื่อทำข้อเสนอสำหรับปฏิรูปในเรื่องสำคัญ 11 ด้าน และจัดตั้งกรรมาธิการ (กมธ.) ยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

กรอบเวลาสำคัญของการปฏิรูป คือการยกร่างรัฐธรรมนูญให้แล้วเสร็จ โดยมีการกำหนดเวลาการยกร่างไว้ในตัวรัฐธรรมนูญ สามารถกำหนดได้ว่า ช่วงเวลาในการร่างรัฐธรรมนูญ และต้องผ่านความเห็นชอบจากฝ่ายต่าง ๆ จนถึงขั้นประกาศใช้ได้ ต้องอยู่ในราวช่วงเดือน ก.ย. 2558

และจากนั้น จะเข้าสู่กระบวนการร่างกฎหมายลูกประกอบการเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยคาดว่า น่าจะแล้วเสร็จและ จัดการเลือกตั้งได้ประมาณเดือน ก.พ. 2559

เงื่อนไขและองค์ประกอบที่มีผลกระทบต่อการทำงานรัฐบาลภายใต้การนำของ พล.อ.ประยุทธ์ น่าจะประกอบด้วยปัจจัย 4 ประการคือ 1. ผลจากการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ หลังจากตัวเลขต่าง ๆ ในปี 2557 ไม่ดีเลย อัตราการเจริญเติบโตไม่ถึง 1 เปอร์เซ็นต์ เป็นผลสืบเนื่องมาจากปัจจัยความวุ่นวายทางการเมือง ตั้งแต่ช่วงต้นปี ประกอบกับภาวะเศรษฐกิจโลกอยู่ในช่วงขาลง ทำให้การส่งออกได้รับผลกระทบไปเต็ม ๆพืชผลการเกษตรมีราคาตกตํ่า โดยเฉพาะข้าวและยางพารา ส่งผลกระทบกับเศรษฐกิจบ้านเราอย่างจัง

ในปี 2558 รัฐบาลเตรียมเดินหน้าผลักดันโครงการใหญ่อย่างต่อเนื่อง ทั้งการเปิดประมูลก่อสร้างระบบขนส่ง โครงการบริหารจัดการน้ำ ทำให้เกิดการจ้างงานมหาศาล หวังกระตุ้นภาวะเศรษฐกิจโดยใช้งบประมาณภาครัฐ ทำให้เห็นผลในช่วงไตรมาส 2 เพื่อทำให้คนยอมรับการทำงานของฝ่ายบริหาร

2. กระบวนการแก้ไขรัฐธรรมนูญ ซึ่งตามเงื่อนเวลาในวันที่ 6 ส.ค. 58กมธ. ยกร่างรัฐธรรมนูญ จะส่งร่างกฎหมายให้ สปช. ให้ความเห็นชอบ ซึ่งในระหว่างนั้น เมื่อร่างรัฐธรรมนูญร่างแรกเปิดตัว อาจจะมีความเคลื่อนไหวจากหลายฝ่ายโดยเฉพาะ “กลุ่มอำนาจเก่า” ที่พยายามกดดันไม่ให้มีเงื่อนไขกระทบกับตนเองทั้งในรูปแบบการเลือกตั้ง การทำงานขององค์กรอิสระ และอำนาจฝ่ายบริหาร รวมถึงเรียกร้องให้กำหนดบทบัญญัติ “นิรโทษกรรม” ไว้ในกฎหมายแม่บทด้วย

ขณะที่อีกฝ่ายที่ต้องการให้รัฐธรรมนูญเป็น “ยาแรง” มีการกำหนดเนื้อหาอย่างเข้มข้น ป้องกันนักการเมืองใช้อำนาจเลยเถิด หวังสกัด “พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร” และเครือข่าย โดยอาศัยช่องที่รัฐธรรมชั่วคราวมาตรา 35 ตีกรอบในการร่างรัฐธรรมนูญใหม่ไว้ เนื้อหาการตีกรอบที่สำคัญ อยู่ที่ต้องมี (4) กลไกที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันและตรวจสอบมิให้ผู้เคยต้องคําพิพากษาหรือคําสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายว่ากระทําการทุจริตหรือประพฤติมิชอบ หรือเคยกระทํา การอันทําให้การเลือกตั้งไม่สุจริต หรือเที่ยงธรรม เข้าดํารงตําแหน่งทางการเมืองอย่างเด็ดขาด

(5) กลไกที่มีประสิทธิภาพที่ทําให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ โดยเฉพาะผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมืองและพรรคการเมือง สามารถปฏิบัติหน้าที่หรือดําเนินกิจกรรมได้โดยอิสระ ปราศจากการครอบงําหรือชี้นําโดยบุคคลหรือคณะบุคคลใด ๆ โดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย และ (7) กลไกที่มีประสิทธิภาพในการปรับโครงสร้างและขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจและสังคมเพื่อให้เกิดความ เป็นธรรมอย่างยั่งยืน และป้องกันการบริหารราชการแผ่นดินที่มุ่ง สร้างความนิยมทางการเมือง ที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศและประชาชนในระยะยาว

ประเด็นเหล่านี้ทำให้นักการเมืองบางกลุ่มหวั่นวิตกมากขึ้นและถ้ามีข้อกำหนดให้มีกระบวนการทำประชามติกับร่างรัฐธรรมนูญ อาจมีการระดมความคิดเห็นเพื่อหวังนำมาสู่การไม่ยอมรับกฎกติกาที่บัญญัติไว้ หรือการก่อคลื่นใต้น้ำต่อต้านในวิธีต่าง ๆ ยิ่งทำให้เป็นปัญหามากขึ้น และอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของรัฐบาลและ คสช.

3. กระบวนการตรวจสอบการทุจริต โดยเฉพาะ “โครงการรับจำนำข้าว” ของรัฐบาล “น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” ซึ่งคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กำลังตรวจสอบอยู่

พล.อ.ประยุทธ์ ออกมายืนยันว่า จากที่คณะทำงานตรวจสอบปริมาณและคุณ ภาพข้าวรายงานมา มีข้าวในสต๊อกรัฐบาลรวม 17.8 ล้านตัน ที่สามารถระบายได้ประมาณ 14.4 ล้านตัน ที่เหลือบางส่วนเป็นข้าวหายและข้าวไม่มีคุณภาพที่ต้องกำหนดแนวทางดำเนินการที่เหมาะสม ขณะเดียวกันก็ต้องดำเนินคดีกับผู้เกี่ยวข้องที่สร้างความเสียหายด้วย

“ในส่วนของคณะกรรมการปิดบัญชีโครงการรับจำนำข้าวได้รายงานผลปิดบัญชีเบื้องต้นว่า โครงการรับจำนำที่ผ่านมา รวม 15 โครงการ ทำให้รัฐขาดทุนแล้วรวม 6.8 แสนล้านบาท ซึ่งเม็ดเงินจำนวนนี้จะต้องนำไปใช้พิจารณาถึงความเหมาะสมต่อแผนการช่วยเหลือชาวนาในอนาคต” นายกรัฐมนตรี กล่าว

ในช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน “พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์” ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ เป็นประธานในพิธีมอบประกาศนียบัตรให้แก่ผู้สำเร็จการอบรมหลักสูตร “นักบริหารยุทธศาสตร์การป้องกันและปราบปรามการทุจริตระดับสูง” (นยปส.) รุ่นที่ 5 จำนวน 72 คน ก็ได้ระบุว่า ปัญหาที่เรากำลังศึกษากันอยู่ คือ การฉ้อราษฎร์บังหลวง ที่ยังมีอยู่มากในประเทศของเรา ยังแก้ไขให้หายไปหรือให้มีน้อยลงไม่ค่อยประสบความสำเร็จ หรือประสบความสำเร็จแต่น้อยมาก เพราะต่างคนต่างคิดว่าไม่ใช่ธุระของเขา ใครโกงอย่างไรเป็นเรื่องของคนนั้น ไม่ใช่เรื่องของคนที่ไม่โกง

“บางคนบอกไม่ใช่หน้าที่ของตัวเอง ใครมีหน้าที่ก็ทำไป บางคนบอกว่าจะไปเพาะศัตรูทำไม อยู่เฉย ๆ ดีแล้ว อันนั้นเป็นความคิดที่แย่มาก ใครคิดอย่างนั้นถือว่าไม่ร่วมมือกันพัฒนาชาติ หรืออาจจะพูดว่าไม่รักชาติก็ได้”

นายสุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา ก็ออกมาให้ความเห็นด้วยเช่นกันว่า แม้จะมีการร่างรัฐธรรมนูญให้ดีอย่างไร แต่ถ้าหากนักการเมืองยังทำตนเป็น “ศรีธนญชัย” คนยังหาช่องทำผิดหรือพยายามทุจริตคอร์รัปชั่น ก็แก้ไขยาก

แต่กระบวนการตรวจสอบการทุจริต หากมีผลกระทบกับใครบางคน โดยเฉพาะหากมีการฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากโครงการรับจำนำข้าว ยิ่งอาจทำให้ผู้รับ
ผิดชอบ หาช่องทางปลุกระดมมวลชนไม่ให้การยอมรับ และอาจนำไปถึงการต่อต้านรัฐบาลได้

4. ปัญหาความขัดแย้งภายใน คสช. ทั้งจากปัญหาความขัดแย้งในทีมเศรษฐกิจ ระหว่าง “ม.ร.ว.ปรีดิยาธร เทวกุล” รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะ “หัวหน้าทีมเศรษฐกิจ” กับ “นายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์” ที่ปรึกษา คสช. อาจส่งผลให้คนใดคนหนึ่งต้องเปิดหมวกอำลาตำแหน่งที่รับผิดชอบ จนส่งผลกระทบกับภาพลักษณ์ฝ่ายบริหาร

นอกจากนี้ยังมีข่าว คนบางกลุ่มอยู่ในขั้วอำนาจเดียวกับ คสช. ต้องการผลักดัน “บิ๊กป้อม” พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณรองนายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม ในฐานะ “พี่ใหญ่” ของ “บูรพาพยัคฆ์” ขึ้นมาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ต่อจาก“บิ๊กตู่” เพื่อตอบแทน และทำตามฝันของ “บิ๊กป้อม” ทำให้คนบางกลุ่มไม่พอใจ เพราะวิตกในเรื่องความมากใน “คอนเนคชั่น” กับนักการเมืองค่ายต่าง ๆ ของพี่ใหญ่ใน “บูรพาพยัคฆ์” จนกระทบกับกระบวนการตรวจสอบ

ยิ่งถ้าหากมีสัญญาณการสืบทอดอำนาจ ออกมาจาก คสช. จะเป็นตัวเร่งเร้าให้เกิด “วิกฤติศรัทธา” กับผู้คุมอำนาจในปัจจุบันมากขึ้น

ดังนั้น 4 ปัจจัยหลักดังที่กล่าวมา อาจมีผลกระทบการทำงานของ พล.อ.ประยุทธ์และเครือข่าย แม้ว่านายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีในฐานะ “มือกฎหมายคนสำคัญของรัฐบาล” จะเคยออกมาพูดว่า “วันนี้ทุกคนลงเรือลำเดียวกันแล้ว เหมือนคำโบราณที่ว่า ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ ไม่เช่นนั้นจะถูกแป๊ะไล่ลงจากเรือ”

แต่อย่าลืมว่า ถ้าหาก “แป๊ะ” ทำอะไรที่สวนทางกับความถูกต้อง และประชาชนส่วนใหญ่ไม่ยอมรับ ทีมงานของแป๊ะอาจถูกตะเพิดออกจากเรือ และเปลี่ยน “ต้นหน” คนใหม่มาคุมเรือแทนได้เหมือนกัน.