ดร.ธรณ์ แจงเกิดอะไรขึ้นกับ หาดใหญ่ ทำไมท่วมหนักสุด

หน้าแรกTeeNee ที่นี่ข่าววันนี้, ข่าวหน้าหนึ่ง ภัยพิบัติ ดร.ธรณ์ แจงเกิดอะไรขึ้นกับ หาดใหญ่ ทำไมท่วมหนักสุด

สถานการณ์น้ำท่วมภาคใต้ โดยเฉพาะที่หาดใหญ่ จ.สงขลา ยังวิกฤตหนักจากฝนตกต่อเนื่องจนหลายพื้นที่กลายเป็นเมืองจมน้ำ มีผู้ประสบภัยนับหมื่นคนรอความช่วยเหลือ ทั้งจากภาครัฐ กู้ภัย และอาสาสมัคร

ในรายการ "โหนกระแส" วันที่ 25 พฤศจิกายน โดย หนุ่ม กรรชัย ได้เชื่อมสายพูดคุยกับ ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ และตัวแทนมูลนิธิป่อเต็กตึ๊ง รวมถึงผู้ประสบภัยในพื้นที่ เพื่ออัปเดตสถานการณ์จริงที่กำลังเกิดขึ้น

ติดตามเรื่องราวน้ำท่วมอยู่ใช่มั้ย?
ดร.ธรณ์ : ใช่ครับ เป็นห่วงเหมือนที่คุณหนุ่มเป็นห่วง ตามเพจต่างๆ มีคนติดอยู่เยอะมากมายมหาศาล จริงๆ ไม่ใช่เหตุการณ์ที่เพิ่งติดตาม ตั้งแต่สมัยน่าน เชียงราย เกิดเหตุการณ์คล้ายคลึงกัน พยายามเตือนว่าเหตุการณ์ตอนนี้ไม่เหมือนในอดีต จะเอาความคิดอดีตว่าน้ำไม่เคยมาถึง น้ำมาไม่เร็วหรอก มีเวลาเตรียมตัวต่างๆ นานาเหล่านี้ มันต่างไปแล้ว โลกไม่เหมือนเดิมเรียบร้อยแล้ว ฉะนั้นแม้แต่การรับมือน้ำ อะไรต่างๆ ใช้ความคิดเมื่อ 20-30 ปีก่อนไม่ได้

ณ ปัจจุบันนี้ เกิดอะไรขึ้นกับทางหาดใหญ่ หนักกว่าคนอื่น ทำไมเขาหนักได้มากกว่าคนอื่นขนาดนั้น?
ดร.ธรณ์ : จริงๆ ฝนตกทั้งเขตนะ ฝนที่ตกมาแถวสตูล สงขลา ก็ตกทั้งเขต เป็นเมฆก้อนเดียวกัน รวมตัวกัน มีสามสาเหตุ สาเหตุแรกคือลานีญา ประเทศไทยเข้าช่วงลานีญา แต่เป็นลานีญาอ่อนๆ หมดช่วงก.พ. แต่ก่อนหน้านี้เราก็โดนฝนตกที่ภาคเหนือ ที่กรุงเทพฯ มาแล้ว ลมดึงความชื้นจากทะเลจีนใต้เข้ามาประเทศไทยมากกว่าปกติ

สองคือเรื่องฝนแช่ หมายถึงฝนตกแล้วอยู่กับที่ ปกติร่องมรสุมต้องเคลื่อน ตกที่นี่วันนึงแล้วเคลื่อนไปมาเลย์ หรือไปข้างบน แต่นี่ไม่เคลื่อนเลย แช่อยู่ที่เดิม หลายจังหวัดเป๊ะๆ เลย เรียงอยู่ตรงนั้น แช่อยู่หลายวัน ปริมาณน้ำฝนมันก็เลยเยอะ ประกอบกับลานีญามาด้วย

สามคือโลกร้อน ทำให้อุณหภูมิน้ำทะเลสูงขึ้น เมื่อน้ำร้อนขึ้นมันก็ระเหยมากขึ้น นั่นข้อแรก ข้อที่สองคืออากาศ ยิ่งร้อนขึ้น 1 องศา มันจุไอน้ำเพิ่มได้ 7 เปอร์เซ็นต์ น้ำระเหยมากขึ้น เมฆที่เราเห็นปัจจุบัน มีน้ำอยู่ถ้าเทียบกับสมัยก่อน อาจมีน้ำอยู่เพิ่มขึ้น 30-40 เปอร์เซ็นต์

เอาง่ายๆ คือน้ำระเหยขึ้นไป เป็นเมฆ แล้วตกลงมาอีก เมฆจริงๆ ต้องลอยไปจุดนี้ๆ แต่เมฆนี้ไม่ลอย มันอยู่ตรงนี้ แล้วแช่ตกอยู่ตรงนี้ มันเลยทำให้สะสมปริมาณน้ำบนพื้นดิน?

ดร.ธรณ์ : ใช่ครับ ยกตัวอย่างหาดใหญ่ ปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาเกือบ 60 เปอร์เซ็นต์ของทั้งปี ที่ควรจะได้รับด้วยซ้ำตามรายงานทางวิชาการ หมายความว่า ฝนตก 3-4 วันนี้ตกมากกว่าครึ่งปีค่อนปี อันนี้ก็เห็นภาพมีสองอัน อันแรกฝนตกมาตรงๆ อีกอันฝนตกรอบๆ และไหลลงมา คราวนี้ก็ขึ้นอยู่กับภูมิศาสตร์ของแต่ละที่ หาดใหญ่เป็นแอ่งกระทะ แน่นอนก็โดนหนัก สตูลก็โดนเช่นกัน เพียงแต่แตกต่างกันไป แล้วแต่พื้นที่

ประสานไปหลายหน่วยงาน รวมถึงคนที่ประสบภัยอยู่ด้วยเหมือนกัน จะมีเบอร์โทร.ขึ้นด้านข้าง เอาตรงๆ ตื่นขึ้นมาที่ตกใจและต้องเปลี่ยนเคสมาทำเรื่องนี้ เพราะมีคนส่งข้อความมาในเพจโหนกระแสเป็นพันข้อความ น่าตกใจมาก เป็นข้อความขอความช่วยเหลือ?

ดร.ธรณ์ : อย่างแรกสุดเรื่องภัยพิบัติ สิ่งสำคัญสุดคือพยายามไม่เป็นผู้ประสบภัย เพราะเป็นผู้ประสบภัยแล้วติดเมื่อไหร่ มันจะก่อเกิดปัญหาเยอะแยะ การไม่เป็นผู้ประสบภัย เราต้องหาข้อมูล ยุคนี้มันต่างจากอดีตมาก อดีตคิดว่าน้ำไม่ถึง น้ำไม่มา มันหมดสมัยไปแล้ว อนาคตจะเกิดร้อนหนักขึ้นเรื่อยๆ เหตุการณ์ที่เกิดที่ภาคใต้ ก็เกิดกับที่อื่นได้ทั้งนั้น มันจะเกิดหนักขึ้นเรื่อยๆ นี่ยังไม่ถึง 1.5 นะ แต่อนาคตยิ่งร้อนหนัก ลักษณะนี้จะเพิ่มขึ้นเป็น 10 เท่า

เรื่องฝนแช่ แล้วมันจะยังไง ล่าสุดกรมอุตุฯ บอกว่าฝนยังตกอยู่อีก 2-3 วัน?

ดร.ธรณ์ : อย่างแรกสุด มนุษย์โลกไม่สามารถทำให้ฝนไม่แช่ได้ สองฝนแช่ทำนายล่วงหน้านานๆ แทบเป็นไปไม่ได้ ต้องทำนายสองวันสามวันไปเรื่อยๆ แบบที่กรมอุตุฯ เขาทำ สามมันต่างจากไต้ฝุ่น เราพอระบุได้ แต่ถ้าลักษณะนี้ บอกได้ตามตรงว่าเราแทบทำนายอะไรยากมาก เพียงแต่ว่าที่ทำนายได้ โลกยิ่งร้อน มันยิ่งเกิดเหตุการณ์แบบี้เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ยิ่งปีไหนลานีญายิ่งระวัง พวกเราที่อยู่ทางบ้าน ต้องเข้าใจ รู้จักหาข้อมูลเตรียมตัวรับมือกับสถานการณ์ที่จะเกิดขึ้นเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

ประกาศกรมอุตุฯ ฉบับที่ 21 เขาระบุว่าภาคใต้ตอนล่างมีฝนตกหนักหลายพื้นที่ มีฝนตกมากบางแห่ง โดยเฉพาะบริเวณจังหวัดนครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา ปัตตานี ยะลา นราธิวาส ตรัง สตูล เขาบอกว่าเนื่องจากมีหย่อมความกดอากาศต่ำกำลังแรง ปกคลุมบริเวณภาคใต้ตอนล่างและประเทศมาเลเซีย ประกอบกับมรสุมตะวันออก พัดปกคลุมอ่าวไทย ภาคใต้ และทะเลอันดามัน มีกำลังค่อนข้างแรง ขอให้ประชาชนบริเวณภาคใต้ตอนล่างระวังอันตรายจากฝนตกหนักถึงหนักมาก ฝนที่ตกหนักสะสม น้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก น้ำล้นตลิ่ง โดยเฉพาะพื้นที่ลุ่ม ปริมาณฝนตกสะสมสูงสุด 24 ชม.อยู่ที่บ้านมือจักร จังหวัดปัตตานี อยู่ที่ 634 มิลลิเมตร รองลงมาคือบ้านคลองหิน จังหวัดสงขลา 538 มิลลิเมตร ที่บ้านควนดินดำ จังหวัดพัทลุง 486 มิลลิเมตร จังหวัดภาคใต้ฝนยังคงตกหนักอยู่ในช่วงนี้?

ดร.ธรณ์ : 600 นี่โหย สมัยเด็กๆ เราไม่เคยเจอตัวเลข 600 บอกได้เลยว่าตอนนี้โลกเข้าขั้นวิปริตแล้ว ขอให้ลืมความคิดเดิมๆ เราเข้ามาสู่โลกยุคสับสนวุ่นวายวิปริต 600 นี่โอ้โห มหาศาล มันถึงขั้นไม่รู้จะรับมือยังไงแล้ว ไม่รู้จะพูดยังไง หนักมากจริงๆ

พอเป็นฝนแช่ ยิ่งทำให้เป็นแบบนี้?
ดร.ธรณ์ : ใช่ ตอนนี้น้ำอุ้มดิน ในคลองต่างๆ น้ำเต็มไปหมดแล้ว เป็นห่วงพี่น้องชาวใต้ ไม่รู้จะพูดยังไง บอกได้เพียงอย่างเดียวว่ากลัวโลกร้อนเถอะครับ มันโหดร้าย ไม่ได้เป็นเรื่องที่เกิดแล้วหายไป มันเกิดเพิ่มขึ้น พยายามศึกษา รับมือ ตอนนี้เราลำบาก หาความรู้เตรียมรับมือ