กฎหมายใหม่ของจีนจะแก้ปัญหาก่อการร้ายได้ผลหรือไม่ ?

จีนได้ผ่านกฎหมายต่อต้านการก่อการร้ายเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา หลังจากหารือกันมานาน โดยกฎหมายกำหนดกรอบการต่อสู้ภัยก่อการร้ายทั้งภายในและภายนอกประเทศ แต่ รัฟฟาเอลโล ปันตุชชี ผู้อำนวยการด้านความมั่นคงระหว่างประเทศศึกษาแห่งสถาบันรอยัล ยูไนเต็ด เซอร์วิสเซส ในอังกฤษ ระบุว่า แม้กฎหมายดังกล่าวจะเอื้อให้จีนปราบปรามผู้ก่อการร้ายได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่กลับไม่มีแนวทางที่จะช่วยแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ ด้วยการทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่ทำให้คนคิดก่อการร้ายตั้งแต่แรก
ปันตุชชีบอกว่า ปัจจุบันจีนกำลังเผชิญภัยก่อการร้ายจากนอกประเทศ เหมือนกับชาติตะวันตกส่วนใหญ่ นั่นคือภัยจากกลุ่มที่เรียกตัวเองว่ารัฐอิสลาม (ไอเอส) และกลุ่มอัลไคด้า ที่คุกคามพลเมืองรวมถึงผลประโยชน์ของประเทศจีน แต่ขณะเดียวกัน จีนยังต้องเผชิญกับภัยก่อการร้ายภายในประเทศจากผู้ที่โกรธแค้นรัฐบาล แล้วแสดงออกด้วยการโจมตีพลเมืองจีนและทำลายทรัพย์สินของรัฐด้วย
ภัยก่อการร้ายภายในของจีนดูเหมือนจะมีสาเหตุมาจากความรู้สึกไม่พอใจส่วนตัว และความรู้สึกแปลกแยก ซึ่งความรู้สึกอย่างหลังมักพบได้ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ ซึ่งชนกลุ่มน้อยชาวอุยกูร์รู้สึกว่ารัฐบาลจีนเข้าไปแทรกแซงวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ของตน ความไม่พอใจดังกล่าวนำไปสู่การก่อเหตุร้ายในระดับท้องถิ่น จากนั้นได้ขยายไปทั่วประเทศจีน ก่อนจะขยายไปโจมตีพลเมืองและผลประโยชน์ของจีนในต่างประเทศ ดังเช่นเหตุวางระเบิดศาลท้าวมหาพรหม บริเวณสี่แยกราชประสงค์ เมื่อปีก่อน ซึ่งนักท่องเที่ยวชาวจีนนิยมไปสักการะ แม้จะยังไม่ทราบสาเหตุการโจมตีที่ชัดเจน แต่ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า น่าจะเป็นการตอบโต้ทางการจีนและไทย ต่อกรณีที่ไทยส่งตัวชาวอุยกูร์ซึ่งหลบหนีออกนอกประเทศให้ทางการจีน
นอกจากนี้ ยังมีหลักฐานที่บ่งชี้ว่ามีคนสัญชาติจีนจำนวนหนึ่งเดินทางไปช่วยไอเอส หรืออัลไคด้าสู้รบในซีเรีย อิรัก และอัฟกานิสถาน ขณะที่บางรายไปเข้าค่ายฝึกในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ปันตุชชีชี้ว่า กฎหมายต่อต้านการก่อการร้ายฉบับใหม่ของจีนมีเป้าหมายจัดการกับภัยก่อการร้ายทั้งภายในและภายนอกประเทศ เช่น การส่งกองกำลังความมั่นคงไปต่อสู้กับผู้ก่อการร้ายในต่างแดน แต่กลับไม่มีกรอบการทำงานที่ชัดเจนในการทำความเข้าใจถึงความรู้สึกไม่พอใจของประชาชนเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว รวมทั้งการเสริมสร้างความสัมพันธ์อันดีกับบรรดาชนกลุ่มน้อยในประเทศ เพื่อป้องกันไม่ให้คนเหล่านี้มีแนวคิดหรือรู้สึกอยากเข้าร่วมกับเครือข่ายก่อการร้ายตั้งแต่ต้น
ภาพประกอบ (แฟ้มภาพ) หน่วยความมั่นคงของจีนซ้อมรบในปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ เมื่อเดือนมิ.ย. 2557