อย่างงี้ก็มีด้วย ห้ามโสด ตายแล้วยังต้องแต่งงาน
ไอเอชที
ซากศพอืดพองของหญิงสาวที่ถูกกู้ขึ้นมาจากลำน้ำแยงซีเกียง อาจไร้ค่าและเป็นสิ่งที่คนทั่วไปเมินหนี ทว่า กลับเป็นที่โหยหาของครอบครัวในหมู่บ้านเฉินเจียหยวนแห่งดินแดนไกลโพ้นใจกลางประเทศจีน ชาวบ้านหลายคนยอมเทกระเป๋า 10,000 หยวน ถึง 20,000 หยวน เพื่อซื้อร่างที่ไร้ลมหายใจของหญิงสาว บางคนที่จนตรอก ถึงกับงัดโลงศพ ขโมยแม้ศพของภรรยาคนอื่น บ้างก็รอคอยศพหญิงสาวที่ถูกทิ้งไว้ในโรงพยาบาล
ชาวบ้านที่ส่วนใหญ่เป็นชาวนาผู้ยากไร้เหล่านี้ ถึงขนาดยอมจ่ายเงินก้อนโตที่ต้องใช้เวลาถึง 4 ปี จึงรวบรวมได้ เพื่อซื้อเจ้าสาวให้แก่บุตรชายที่จากโลกไปโดยที่ยังไม่ทันได้แต่งงานนั่นเอง!
เรื่องแปลกพิสดารเหล่านี้
ซึ่งได้ตกเป็นข่าวออกมาอยู่บ่อยๆ เป็นผลพวงจากประเพณี หมิงฮุน หรือการแต่งงานหลังความตาย ซึ่งสืบทอดกันมาแต่โบราณและยังครอบงำชีวิตผู้คนปัจจุบันในหมู่บ้านเฉินเจียหยวน มณฑลซันซี ซึ่งตั้งอยู่บนที่ราบดินลมหอบอย่างเดียวดาย ท่ามกลางขุนเขาแห่งลุ่มแม่น้ำเหลือง
บรรดาครอบครัวแห่งหมู่บ้านเฉินเจียหยวนที่สูญเสียบุตรชายวัยหนุ่ม ทั้งที่ยังมิได้แต่งงานสร้างทายาทสืบสกุลให้กับครอบครัว ต่างพยายามหาเจ้าสาวที่ไร้ลมหายใจมาทำพิธีแต่งงานและฝังไว้คู่กับศพลูกชาย โดยเชื่อว่าลูกชายจะได้มีชีวิตสุขสมในชีวิตหลังความตาย
ประเพณีจีนชนบทโบราณที่เรียกว่า หมิงฮุน
มีรากฐานมาจากประเพณีบูชาบรรพบุรุษของจีน ความเชื่อกันว่าชีวิตหลังความตายมีอยู่จริง และชีวิตหลังความตายนั้นอาจเป็นชีวิตที่สุขสมหรือเป็นไปตามวิบากกรรมที่กระทำมา นอกจากนี้ ชาวจีนยังเชื่อกันว่าชีวิตโสดเป็นชีวิตที่ขาดความสมบูรณ์ ฉะนั้น บรรดาบุพการีจึงพากันกังวลว่าบุตรที่ละโลกขณะยังไร้คู่ชีวิตอาจไม่มีความสุข
ขณะเดียวกัน ด้วยลักษณะวัฒนธรรมจีนที่เน้นชายเป็นใหญ่
ลูกสาวมิได้เป็นของพ่อแม่ เธอจึงต้องแต่งงานให้กำเนิดทายาทของตนเองเสียก่อน จึงจะนับได้ว่ามี ตัวตน ในวงศ์วานของฝ่ายชาย ผู้หญิงที่ตายโดยมิได้แต่งงานจึง ไร้ตัวตนในโลกใบนี้ ฉะนั้น การแต่งงานหลังความตายจึงกลายเป็นเรื่องสำคัญสำหรับครอบครัวฝ่ายหญิงและฝ่ายชายที่ลูกละโลกขณะยังโสด
อาจารย์กัวยู่หัวอาจารย์ด้านสังคมวิทยาประจำมหาวิทยาลัยชิงหัวในปักกิ่ง และผู้เชี่ยวชาญประเพณีชาวบ้านและขนบธรรมเนียมการฝังศพในที่ราบดินลมหอบแห่งลุ่มน้ำเหลือง บอกว่าคุณค่าแบบขงจื้อ ที่ในภายหลังได้ผสมผสานกับพุทธ และลัทธิเต๋านั้น เป็นพื้นฐานของขนบประเพณีหมิงฮุน ซึ่งสะท้อนความผูกพันในครอบครัว
หมิงฮุน
เป็นประเพณีที่แพร่หลายในหมู่บ้านซึ่งตั้งอยู่บนที่ราบดินลมหอบ ระหว่างมณฑลซันซี กับมณฑลส่านซี ทว่า การหาเจ้าสาวเช่นนี้มิใช่เรื่องง่ายและมีต้นทุนสูง เนื่องจากที่ผ่านมารัฐบาลชูนโยบาย 1 ครอบครัวบุตร 1 คน ทำให้ครอบครัวชาวจีนที่เชิดชูการมีบุตรชาย ฆ่าทารกหญิงด้วยวิธีการต่างๆนาๆ ฉะนั้น อุปสงค์หญิงโสด จึงมีมากกว่าอุปทานชายโสด
นอกจากนี้
บรรดาสาววัยรุ่นมักจากหมู่บ้านไปทำงานในเมือง พวกที่เหลืออยู่ก็มักเลือกมาก แม้แต่หนุ่มโสดที่ยังมีลมหายใจอยู่ยังต้องสู้หาเจ้าสาวแทบตาย แล้วพวกที่หยุดหายใจแล้วจะลำบากแค่ไหน
ฉะนั้น ธุรกิจค้าศพสาวโสดจึงเกิดขึ้น แม้การค้าศพจะเป็นสิ่งผิดกฎหมายในจีน ทว่า บรรดาพ่อแม่มักพึ่งพาเครือข่ายเพื่อนฝูง คนในครอบครัว และสัปปะเหร่อที่สนิทกัน เพื่อค้นหาครอบครัวที่มีลูกสาวโสดพึ่งเสียชีวิตกันอย่างลับๆ
ที่ผ่านมา พรรคคอมมิวนิสต์พยายามขจัดความเชื่องมงายต่างๆ ทว่า สำหรับที่ราบดินลมหอบซึ่งถูกปิดกั้นจากโลกภายนอกอย่างเดียวดาย การควบคุมประเพณี หมิงฮุน จึงเป็นเรื่องที่ลำบาก นอกจากนี้ ณ พื้นที่ชนบทที่ห่างไกลอื่นๆ การตรวจสอบควบคุมความเชื่อก็แทบจะทำมิได้
ไม่ต้องสนใจหรอกว่าผู้หญิงคิดอย่างไร ไม่ว่าฉลาดหรือโง่
พวกเธอก็ยังเป็นที่ต้องการในฐานะเจ้าสาวอยู่ดี ทั้งขณะยังมีและไม่มีลมหายใจ มีหญิงสาวจำนวนมากจมน้ำตายที่แม่น้ำหยางจื่อ (แยงซีเกียง) ข้างล่างนั่น เมื่อร่างของเธอถูกดึงขึ้นมาชำระล้าง ครอบครัวของเธออาจจะหารายได้จากการขายศากศพของเธอได้ถึง 10,000 -20,000 หยวน เฉินซิงอู่ ชาวนาหมู่บ้านเฉินเจียหยวนกล่าว
หยางหูเซิง สัปเหร่อประจำถิ่น กล่าวว่า สนนราคาของศพสาวโสดขั้นต่ำอยู่ที่ 10,000 หยวน เท่ากับรายได้ของครอบครัวชาวนาฐานะปานกลาง 4 ปี ครอบครัวเจ้าสาวศพมักถือว่าเงินดังกล่าวเป็นค่าสินสอดที่พวกเขาจะได้รับหากลูกสาวยังมีชีวิตอยู่
แม้จะมิมีหลักฐานยืนยันแน่ชัดว่าประเพณี หมิงฮุน เริ่มปรากฏขึ้นเมื่อใด
ทว่า นักวิชาการได้พบหลักฐานอ้างอิงในเอกสารโบราณอาทิ พิธีกรรมราชวงศ์โจว ซึ่งเป็นแบบแผนการปฏิบัติตามลัทธิขงจื๊อบันทึกเมื่อ 3 ศตวรรษก่อนคริสตกาล อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันประเพณีดังกล่าวเริ่มก่อเค้าปัญหาสังคมบางประการ อาทิ การลักลอบขุดศพ ล่าสุดสำนักข่าวท้องถิ่นมณฑลส่านซีพึ่งรายงานข่าว สามีจับกุมโจรขุดศพ 2 รายที่พยายามลักลอบขุดศพภรรยา
นอกจากนี้ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์
หญิงจากหยางเฉวียนรายหนึ่งยังพยายามซื้อศพสาววัยรุ่นไร้ญาติอายุ 15 ปีจากโรงพยาบาลเมืองอื่น เพื่อนำมาเข้าพิธีแต่งงานกับพี่ชายโสดของเธอที่พึ่งละโลกไป โดยหญิงรายดังกล่าว อ้างว่าวิญญาณพี่ชายเธอมาเข้าฝันบอกว่าต้องการภรรยา
อย่างไรก็ตาม ถึงประเพณีดังกล่าวจะดูพิสดารเพียงใด
ทว่า ด้านหนึ่งหมิงฮุนกลับสะท้อนถึงค่านิยมสังคมจีนที่เน้นความผูกพันระหว่างคนในครอบครัว และความเคารพนับถือบรรพบุรุษ ทั้งยังเป็นการสะท้อนความรักความห่วงใยที่พ่อแม่พึงมีต่อบุตรผู้จากโลกไปก่อนวัยอันควร
ฉะนั้น มิว่าพ่อแม่จะมีฐานะเช่นไรต่างก็พยายามหาคู่ให้ลูกชายโสดของตนอย่างเต็มความสามารถ พวกพอมีอันจะกินก็พอใช้เงินซื้อความสุขให้ลูกได้ ทว่า สำหรับผู้ที่มีฐานะยากจนแล้ว ก็ต้องอาศัยพวกขุกศพที่เสนอราคาถูกกว่า บางรายที่ยากจนจริงๆถึงกับสร้างหุ่นฟางสมมติเป็นเจ้าสาวฝังคู่กับบุตรที่เสียชีวิต
ขอขอบคุณเนื้อหาข่าว คุณภาพดี โดย: ผู้จัดการออนไลน์