จริงหรือที่ 'แถลงการณ์ร่วมฯ' ทำให้ประเทศไทยต้องสูญเสียอธิปไตย จริงหรือสิ่งที่แถลงการณ์ร่วมฯ บ่งชี้เป็นผลเสียต่ออธิปไตยของประเทศไทยในอนาคต หรือว่าแถลงการณ์ร่วมฯ เป็นข้อตกลง 'WIN WIN' ดังที่ 'นพดล ปัทมะ' ยืนยัน
คอลัมน์ วิภาคแห่งวิพากษ์
เป็นความเปลี่ยนแปลงในลักษณะที่สุขุมคัมภีรภาพมากขึ้นในการตอบคำถามต่อนักข่าวแทบทุกครั้งที่มีการแถลง
แตกต่างไปจากก่อนหน้านี้ถึงไม่มากระดับ 160 องศา แต่ก็ใกล้เคียง
จำได้หรือไม่ว่า พล.อ.บุญสร้าง เนียมประดิษฐ์ เคยตั้งข้อสงสัยแม้กระทั่งรายละเอียดของแผนที่ทั้งๆ ที่เป็นการสำรวจและจัดหาขึ้นโดยกรมแผนที่ทหารอันเป็นหน่วยงานในความรับผิดชอบของกองบัญชาการทหารสูงสุด
ทั้งนี้ แทบไม่ต้องเอ่ยถึงความหวาดระแวงต่อบทบาทของกระทรวงการต่างประเทศ และท่าทีตอดนิดตอดหน่อยต่อจังหวะก้าวของนักการเมือง
อย่างไรก็ตาม ภายหลังจากเข้าร่วมประชุม GBC โดยมี ปลัดกระทรวงการต่างประเทศกับ ผู้บัญชาการทหารบก ขนาบข้าง ท่าทีของ พล.อ.บุญสร้าง เนียมประดิษฐ์ ก็เปลี่ยนไป
ชัดในความรอบคอบ ชัดในความสุขุม ในยามตอบคำถาม
อย่าว่าแต่ท่าทีของ พล.อ.บุญสร้าง เนียมประดิษฐ์ เลยที่บังเกิดความแปรเปลี่ยน หากแม้กระทั่งท่าทีของกัมพูชาก็เหมือนกับถอยกลับไปตั้งหลักใหม่
ถอยกลับไปตั้งหลักก่อนมีการประชุมร่วมที่ปารีสเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2551
บทสรุปของ พล.อ.บุญสร้าง เนียมประดิษฐ์ ที่ว่าการประชุม GBC ระหว่างไทยกับกัมพูชาเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2551 ที่ไม่คืบหน้าก็คือ
"เราถือแผนที่กันคนละฉบับ"
นั่นก็คือ กัมพูชาได้ย้อนกลับไปยึดแผนที่ที่ไทยตกลงร่วมกับฝรั่งเศสในปี ค.ศ.1904 และเมื่อปี ค.ศ.1907 อีกครั้งหนึ่ง
ก็แผนที่นี้มิใช่หรือที่ทำให้ไทยแพ้กัมพูชาในการพิจารณาคดีของศาลโลกเมื่อปี 2505
ก็แผนที่นี้มิใช่หรือที่ทำให้คณะกรรมการมรดกโลกเห็นชอบให้ปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลก แม้ว่าฝ่ายไทยจะไม่เห็นชอบก็ตาม
ตรงนี้เองที่ทำให้การประชุมร่วมไทย-กัมพูชาที่ปารีสเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2551 มีบทบาทและความสำคัญมากยิ่งขึ้น ในฐานะที่เป็นฐานที่มาของแถลงการณ์ร่วมไทย-กัมพูชาเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2551
การศึกษารายละเอียดของผลการประชุมร่วมไทย-กัมพูชา การศึกษารายละเอียดของแถลงการณ์ร่วมไทย-กัมพูชา จึงมีความจำเป็น
จริงละหรือที่แถลงการณ์ร่วมอาจจะทำให้ประเทศไทยต้องสูญเสียอธิปไตย จริงละหรือที่แถลงการณ์ร่วมบ่งชี้จะเป็นผลเสียต่ออธิปไตยของประเทศไทยในกาลอนาคต
หรือว่าแถลงการณ์ร่วมจะเป็นการตกลงในลักษณะ WIN WIN ดังที่ นายนพดล ปัทมะ ได้ยืนยัน
เพราะว่าปัญหาที่เกิดขึ้นในขณะนี้เกิดขึ้นบนพื้นฐานซึ่งแถลงการณ์ร่วมไม่มีผลในทางปฏิบัติ
เพราะว่าทั้งศาลปกครองและศาลรัฐธรรมนูญก็ได้วินิจฉัยออกมาถึงความไม่สมบูรณ์อันดำรงอยู่ของแถลงการณ์ร่วม
การลงมติของคณะกรรมการมรดกโลกจึงไม่เกี่ยวกับแถลงการณ์ร่วม
ขณะเดียว การถอยกลับไปก่อนสถานการณ์การประชุมร่วมไทย-กัมพูชาที่ปารีสเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2551 ของกัมพูชา กลับทำให้มีเรื่องโต้แย้งบานปลายติดตามมามากมาย
ท่าทีของกัมพูชาต้องการขยายให้เป็นเรื่องระดับสากล
ขณะที่ท่าทีของไทยต้องการจำกัดกรอบให้เป็นเรื่องในระดับทวิภาคี ทั้งๆ ที่โอกาสของการเจรจาระดับทวิภาคีมีโอกาสน้อยมากเพราะว่าแต่ละฝ่ายต่างยืนยันในฐานะข้อมูลของตนเอง
คำพิพากษาของศาลโลกกลับกลายเป็นอาวุธที่สำคัญของกัมพูชาขึ้นมาโดยอัตโนมัติ
การศึกษาประวัติศาสตร์ทั้งเมื่อปี 2505 และที่เพิ่งผ่านมาเมื่อเดือนพฤษภาคม 2551 จึงสำคัญ
สำคัญต่อสถานะที่เป็นจริงของปราสาทพระวิหารในมุมของศาลโลก สำคัญต่อสถานะของผลการประชุมร่วมไทย-กัมพูชาที่ปารีส และต่อสถานะของแถลงการณ์ร่วมซึ่งถูกยกเลิกไปแล้ว
สำคัญต่อสภาพความเป็นจริงของปัญหาพิพาทระหว่างไทยกับกัมพูชา ณ วันนี้
ที่มา หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน วันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 ปีที่ 31 ฉบับที่ 11094