ชี้ไทยถอนตัวมรดกโลกไม่กระทบแนวทางอนุรักษ์พื้นที่ คุณค่าโบราณสถาน-แหล่งวัฒนธรรมก็ยังคงอยู่เช่นเดิม ไม่จำเป็นพึ่งป้ายมรดกโลก เผยเดินหน้าร่วมมือท้องถิ่นคุ้มครองสมบัติชาติต่อไป
เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน นายเอนก สีหามาตย์ รองอธิบดีกรมศิลปากร กล่าวถึงกรณีประเทศไทยประกาศถอนตัวออกจากการเป็นภาคีสมาชิกอนุสัญญาการคุ้มครองมรดกโลก ว่า เตรียมหารือกับนางโสมสุดา ลียะวณิช อธิบดีกรมศิลปากร ซึ่งขณะนี้อยู่ที่ประเทศฝรั่งเศส เมื่อเดินทางกลับประเทศไทยแล้วจะประชุมด่วนเพื่อเรียกหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเข้ารับทราบถึงแนวทางปฏิบัติให้ถูกต้อง ทั้งในส่วนอุทยานประวัติศาสตร์ที่ยูเนสโกขึ้นทะเบียนมรดกโลกแล้ว รายการที่ส่งเอกสารขึ้นบัญชีชั่วคราวแล้ว คือ อุทยานภูพระบาท จังหวัดอุดรธานี และเส้นทางอารยธรรมขอม ปราสาทหินพิมาย-พนมรุ้ง ตลอดจนรายการที่อยู่ระหว่างการจัดทำเอกสารประกอบการขอขึ้นทะเบียนมรดกโลก 5 แหล่ง คือ วัดพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช ภูมิทัศน์สองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ผลงานสถาปัตยกรรมในกรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ พระปฐมเจดีย์ และเส้นทางวัฒนธรรมล้านนา ทั้งนี้ การถอนตัวออกจากคณะกรรมการมรดกโลกก็จะไม่มีผลกระทบต่อแนวทางอนุรักษ์พื้นที่ และการเรียนรู้ศึกษาคุณค่าทางวิชาการอย่างแน่นอน
ไม่ง้อมรดกโลกวธ.ยันแนวทางรักษามรดกไทย
นายเอนกกล่าวว่า แม้ว่าการขึ้นทะเบียนมรดกโลกทางวัฒนธรรมทั้งหมดจะต้องยกเลิกไป แต่เรื่องการอนุรักษ์ทั้งการบูรณะซ่อมแซมและการบริหารจัดการพื้นที่เพื่อปกป้องคุ้มครองโบราณสถานสำคัญของชาติ ก็ยังคงดำเนินการต่อไปภายใต้หลักวิชาการและกฎหมาย อีกทั้งยังสามารถรักษาคุณค่าความสำคัญไว้ได้อย่างสมบูรณ์ครบถ้วนโดยไม่จำเป็นต้องพึ่งป้ายมรดกโลก ที่ผ่านมายูเนสโกช่วยเหลือในการจัดทำแผนบริหารจัดการพื้นที่ เช่น ไม่สร้างสิ่งใหม่ขึ้นเป็นสิ่งแปลกปลอมเพื่อรักษาความเป็นของแท้ดั้งเดิมไว้ มีการส่งผู้เชี่ยวชาญให้คำปรึกษาแนะนำ แต่ไม่ได้มีงบประมาณสนับสนุนแต่อย่างใด
"ผมทำงานด้านโบราณสถาน 30 กว่าปี มองว่าประเทศไทยไม่จำเป็นต้องพึ่งพามรดกโลก เราก็สามารถดูแลรักษาคุณค่าทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมได้ไม่มีตกหล่นหายไป เช่น ที่วัดพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช เป็นโบราณสถานทางพระพุทธศาสนา มีอายุเก่าแก่นับพันปี ขณะนี้จัดทำเอกสารขอขึ้นทะเบียนใกล้เสร็จแล้ว ก็จะหารือกับทางจังหวัดให้เดินหน้าตามแผนอนุรักษ์โดยไม่ต้องคำนึงว่าจะได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกหรือไม่ แต่เน้นให้ประชาชนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมมากที่สุด" รองอธิบดีกรมศิลปากรเผย
นายสุนันต์ อรุณนพรัตน์ อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช กล่าวว่า สัปดาห์นี้เตรียมนัดประชุมหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ว่าการถอนตัวครั้งนี้จะมีผลกระทบอย่างไรต่อแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติของไทย 2 แห่งที่ขึ้นทะเบียนไปแล้ว คือ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง และผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ แต่เชื่อว่าการมีป้ายมรดกโลกหรือไม่มีป้ายมรดกโลก ก็คงไม่ส่งผลกระทบกับการท่องเที่ยวในพื้นที่แน่นอน โดยเฉพาะคนไทยรับรู้ถึงคุณค่าความสำคัญของแหล่งท่องเที่ยว ว่ามีความงดงามและสร้างความประทับใจได้มากกว่าการมีสัญลักษณ์การเป็นมรดกโลกอย่างแน่นอน
"อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ต้องรอคำสั่งที่ชัดเจนจากกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมก่อน ว่าจะมีผลของคำสั่งทางกฎหมายเรื่องความเป็นมรดกโลกทั้ง 2 แหล่งหรือไม่ ส่วนทะเลอันดามันที่อยู่ระหว่างการสำรวจและศึกษาเพื่อจัดทำเอกสารประกอบการขอขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางทะเลแห่งแรก รวมทั้งกลุ่มป่าแก่งกระจาน ซึ่งขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกแล้ว คาดว่าคงไม่กระทบเช่นกัน" นายสุนันต์เผย.