วัดไทยก้องโลก รางวัลยูเนสโก

วัดไทยสร้างชื่อก้องโลกในครั้งนี้ เปิดเผยขึ้นเมื่อวันที่ 22 พ.ย. นางศรีวิการ์ เมฆธวัชชัยกุล รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ในฐานะเลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรม สหประชาชาติ เปิดเผยว่า

สำนักงานองค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) กรุงเทพฯ ได้มอบประกาศนียบัตรรางวัลการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ประจำปี 2551 ให้กับวัดปงสนุกเหนือ อ.เมืองลำปาง โดยรางวัลนี้ยกย่องบุคคลและองค์กรภาคเอกชนหรือโครงการความร่วมมือระหว่างภาครัฐในการบูรณปฏิสังขรณ์อาคารและสิ่งก่อสร้าง ที่เป็นมรดกอันทรงคุณค่า นางศรีวิการ์กล่าวอีกว่า สำหรับโครงการอนุรักษ์วัดปงสนุกเหนือเป็นต้นแบบที่นำโดยคนในชุมชน มีการฟื้นฟูองค์ความรู้ทางด้านสถาปัตยกรรมโบราณและเทคนิค การตกแต่งแบบดั้งเดิม ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว โดยวัดปงสนุกเหนือได้รับรางวัลดังกล่าวในระดับดี (Awards of Merit) ทั้งนี้ สำหรับรางวัล Award of Merit ที่วัดปงสนุกเหนือได้รับในครั้งนี้ ถือเป็นวัดแรกของประเทศ ไทย ที่ได้รับรางวัลด้านการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม จากองค์การยูเนสโก จากที่มีประเทศต่างๆ รวม 13 ประเทศ 

ในภาคพื้นเอเชียแปซิฟิก ส่งโครงการเข้าร่วมประกวด รวม 45 โครงการ ซึ่งจากการตัดสินผู้ที่ได้รับรางวัลระดับ ดีมี 3 รางวัล

คือ Vysial Street (เมืองพอนดิเซอร์รี่ ประเทศอินเดีย) Shigar Historic Settlements and Bazaar Area (เขตทางเหนือ ประเทศปากีสถาน) และ วัดปงสนุกเหนือ (อ.เมืองลำปาง ประเทศไทย) รองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวด้วยว่า สำหรับ วัดปงสนุก สันนิษฐานว่าสร้างมานานกว่า 1,300 ปี มีศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมที่อยู่ในวัดเป็นจำนวนมาก เช่น เจดีย์ วิหาร พระนอน วิหารพระเจ้าพันองค์ วิหารโถงจตุรมุข ภาพพระบฏ เขียนเรื่องพระเวสสันดรบนผ้าและกระดาษสา พิพิธภัณฑ์หีบธรรมรัตนานุรักษ์อนุสรณ์ ตลอดจนเป็นแหล่งเรียนรู้ทางศิลปวัฒนธรรมประเพณี โดยมีการร่วมมือจากหลายฝ่าย ร่วมกันจัดทำโครงการอนุรักษ์ วัดปงสนุก ทำให้ได้รับรางวัลดังกล่าว นอกจากนี้ ชุมชนคลองอัมพวา จ.สมุทรสงคราม และสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ จ.ฉะเชิงเทรา ยังได้รับการอนุรักษ์ มรดกทางด้านวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก แห่งองค์การยูเนสโก ประจำปี 2551 ในระดับชมเชยด้วย 

ด้านพระครูโสภิตขันตยากรณ์ เจ้าอาวาสวัดปงสนุกเหนือ เปิดเผยว่า

สำหรับรางวัลที่ทางยูเนสโกมอบให้กับทางวัด สืบเนื่องมาจากทางวัดปงสนุกเหนือซึ่งเป็นวัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองลำปางมากว่า 1,000 ปี ได้ปรับปรุงวิหารพระเจ้าพันองค์ ซึ่งเป็นพระวิหารที่ประดิษฐานพระพุทธรูปองค์เล็กรวมมุข 4 ด้าน มีมากถึง 1,000 องค์ ใน อดีตพม่าเข้ามามีอิทธิพลในเมืองลำปาง สมัยเจ้าอนันตยศน์ ได้ถูกลักลอบแกะเอาพระพุทธรูปออกไปหลายองค์ แต่ทางวัดได้นำพระพุทธรูปมาประดิษฐานเพิ่มเติมจนครบ 1,000 องค์ การได้รับรางวัลครั้งนี้นับเป็นประวัติศาสตร์ ของเมืองลำปาง เพราะการประกวดชิงรางวัลเป็นไปอย่างเข้มข้น

นอกเหนือจากการสนับสนุนกลุ่มผู้มีส่วนร่วมในการคุ้มครองวัดแล้ว  โครงการอนุรักษ์ยังได้สร้างความเชื่อมั่นว่าวัดปงสนุกเหนือเป็นส่วนสำคัญของมรดกทางวัฒนธรรมของเมืองลำปางไปอีกนานแสนนาน

ขณะที่นายกิตติกร โล่ห์สุนทร ส.ส.ลำปาง ซึ่งมาชมวิหารพระเจ้าพันองค์ กล่าวว่า เป็นสิ่งที่ภาคภูมิใจของคนลำปาง รวมทั้งพุทธศาสนิกชนทั่วไปที่ได้ร่วมกันบูรณะรักษาวัฒน-ธรรม เพื่อเป็นมรดกให้ลูกหลานได้ศึกษาต่อไป ส่วนนายณรงค์ ทรงอารมณ์ ผอ.สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดลำปาง กล่าวว่าโครงการที่ทำให้วัดปงสนุกเหนือได้รับรางวัล คือ โครงการอนุรักษ์มรดกทางศิลปกรรม สถาปัตยกรรมวิหารพระเจ้าพันองค์ ที่เริ่มตั้งแต่ ปี 2548 มีหลายฝ่ายเข้ามาให้ความช่วยเหลือโดยเฉพาะคนในชุมชน ตลอดเวลาการทำงานกว่า 4 ปีที่ผ่านมา ทำให้ เกิดกระแสการตื่นตัวในการอนุรักษ์โบราณสถาน สถาปัตยกรรม ในคณะสงฆ์ และชุมชน เป็นเหตุผลที่ทางยูเนสโกคัดเลือกวัดปงสนุกเหนือให้ได้รับรางวัลครั้งนี้