เตือนคนครึ่งโลกเสี่ยงขาดแคลนข้าว

สถาบันวิจัยข้าวระหว่างประเทศ หรืออีร์รี เผยว่า ศักยภาพของดินคือปัจจัยกำหนดว่าประเทศใดจะมีข้าวมากเพียงพอ ประเทศผู้ปลูกข้าวรายใหญ่อย่างไทย อินเดีย เวียดนาม พม่า กัมพูชา และบังกลาเทศ ล้วนตั้งอยู่บนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำ มีที่ราบขนาดใหญ่ และใช้พื้นที่ทางการเกษตรกว่าครึ่งเพื่อการปลูกข้าว ในทางตรงกันข้ามประเทศผู้นำเข้าข้าวรายใหญ่อย่างฟิลิปปินส์และอินโดนีเซียมีสภาพภูมิประเทศเป็นเกาะหรือคาบสมุทรที่เหมาะสำหรับปลูกข้าวโพด ปาล์มน้ำมัน หรือมะพร้าว ฟิลิปปินส์นำเข้าข้าวมาตั้งแต่ปี 2412 ส่วนอินโดนีเซียนำเข้ามาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 16 ทั้งสองประเทศรับประทานข้าวเป็นหลักและมีประชากรรวมกันเกือบ 300 ล้านคน

อีร์รีระบุว่า แม้จีนเป็นผู้ปลูกข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก มีผลผลิตข้าวสูงที่สุดในโลก และเป็นผู้บริโภคข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก แต่ก็ไม่ใช่ผู้ส่งออกรายสำคัญเพราะให้ความสำคัญกับปากท้องของประชาชนในประเทศเป็นหลัก

ข้าวที่ซื้อขายในตลาดโลกมีเพียง 30-35 ล้านตัน คิดเป็นร้อยละ 7 ของข้าวที่ปลูกทั่วโลกในแต่ละปี ปริมาณที่จำกัดดังกล่าวทำให้ราคาข้าวผันผวนได้ง่าย ขณะนี้ราคาข้าวใกล้แตะระดับตันละ 1,000 ดอลลาร์สหรัฐ เป็นระดับสูงสุดนับตั้งแต่ยุคปฏิวัติการเกษตรในช่วงต้นคริสต์ทศวรรษหลังปี 1980 ช่วงนั้นความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีช่วยให้ได้ผลผลิตสูง ราคาข้าวไม่ถึงตันละ 400 ดอลลาร์สหรัฐ อีร์รีชี้ว่า ราคาข้าวแพงขึ้นเพราะปริมาณข้าวในตลาดโลกลดลง อันเป็นผลจากปัจจัยหลายอย่างที่เกิดขึ้นพร้อมกัน เช่น ภัยธรรมชาติในบังกลาเทศ โรคและแมลงศัตรูพืชในเวียดนาม ปัญหาการเมืองในพม่า และการที่เกษตรกรหันไปปลูกพืชทำเชื้อเพลิงชีวภาพมากกว่าข้าว