อุโบสถกลางน้ำพันธกิจสุดท้ายของหลวงพ่อปัญญา

แต่ ณ วันนี้ ใครจะคาดคิดว่าหลวงพ่อจะจากไปก่อนที่พระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำ "มรดกธรรม" ชิ้นสุดท้ายของหลวงพ่อจะสำเร็จลุล่วง ความตั้งใจที่จะสร้างพระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำ"มรดกธรรม" ชิ้นสุดท้ายของ พระพรหมมังคลาจารย์หรือหลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ ให้แก่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เพื่อใช้ในการทำสังฆกรรม อันเป็นกิจของสงฆ์ที่เป็นหมู่คณะจะพึงปฏิบัติร่วมกัน ในการศึกษาเล่าเรียนที่มหาวิทยาลัย ซึ่งต้องใช้งบประมาณถึง 136 ล้านบาท

แม้ว่าท่านจะไม่ได้เป็นพระที่อยู่ในจ.พระนครศรีอยุธยาแต่ชาวจังหวัดพระนครศรีอยุธยาก็รู้สึกเสียใจ 

โดยก่อนที่ท่านจะมรณภาพ หลวงพ่อได้เดินทางมายัง จ.พระนครศรีอยุธยา บ่อยครั้ง เพื่อตรวจเยี่ยมการก่อสร้างพระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำ2 ชั้น อยู่กลางสระน้ำขนาดใหญ่ พื้นที่ชั้นบนรองรับพระสงฆ์ได้ 400 รูป และมีลานล้อมรอบพระอุโบสถ ส่วนชั้นล่างเป็นฐานพระอุโบสถครอบคลุมพื้นที่ลานจากส่วนบน จึงมีขนาดกว้าง และอยู่ต่ำกว่าระดับน้ำ รองรับคณะสงฆ์ได้ 4,000 รูปหลังนี้ 

หลวงพ่อปัญญา ต้องการสร้างพระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำให้แก่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เพื่อให้เป็นศูนย์กลางประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนา และเป็นที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ ทดแทนสิ่งก่อสร้างที่สำคัญที่ถูกทำลายไปในครั้งเสียกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเหลือเพียงซากปรักหักพัง 

พระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำสร้างอยู่บนพื้นที่ 84 ไร่ 1 งาน 37 ตารางวา ในหมู่ 5 ต.ลำไทร อ.วังน้อย จ.พระนครศรีอยุธยา ภายในมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ใช้งบประมาณก่อสร้างทั้งสิ้น 136 ล้านบาท วางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2548 การก่อสร้างได้ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องโดยหลวงพ่อจะเดินทางมาดูแลอย่างใกล้ชิด ตั้งใจจะให้เสร็จปลายปี 2550 เพื่อให้ทันถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แต่ปรากฏว่าต้องมาประสบปัญหาเรื่องน้ำท่วม และการแก้ไขแบบทำให้การก่อสร้างล่าช้า 

...หลวงพ่อคิดฝันอยากให้เสร็จเร็ววันเร็วคืน และแวะเวียนไปดูความคืบหน้าของงานก่อสร้างด้วยตัวเองทุกอาทิตย์เมื่อว่างเว้นจากกิจนิมนต์ 

แต่หลวงพ่อก็ปล่อยวาง "ปล่อยให้มันเป็นไปตามเหตุผลปัจจัย" ...มีคนถามหลวงพ่อว่าจะมาดูแลจนเสร็จเรียบร้อยเลยไหม หลวงพ่อพยักหน้า บอกว่า "ถ้าไม่ตายก่อนนะ" แม้หลายคนจะถามท่านว่าเวลาเหลือเพียงน้อยนิดท่านจะทำอะไรต่อไปในชีวิต... "ทำงานต่อไปจนกว่าจะหมดลมหายใจ"...คือคำตอบของท่าน

บรรดาเหล่าศิษยานุศิษย์ทั้งหลายของหลวงพ่อคงได้แต่ภาวนาและหวังอยากให้พระอุโบสถทรงไทยเสร็จในขณะที่หลวงพ่อยังมีชีวิต มีสติสัมปชัญญะครบถ้วนสมบูรณ์ที่สุด 

ให้ท่านได้มีโอกาสชื่นชม แต่ในที่สุดท่านก็ต้องมาจากไป ก่อนที่  มรดกธรรม ชิ้นสุดท้ายจะลุล่วง ปัจจุบันพระอุโบสถทรงไทยประยุกต์กลางน้ำสร้างเสร็จไปแล้วกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ ยังเหลืองานหลังคา งานลวดลาย และงานดอกบัว คาดว่าใช้เวลาอีกประมาณ 1 ปีเศษก็จะแล้วเสร็จซึ่งการก่อสร้างคงไม่มีปัญหา เนื่องจากมีงบประมาณอยู่แล้ว ประกอบกับศิษยานุศิษย์ได้ร่วมแรงร่วมใจเพื่อให้มรดกธรรมชิ้นนี้สำเร็จลุล่วงตามความประสงค์ของหลวงพ่อ...