ปักเป้าพิษแรงขึ้น1ตัวฆ่าได้30คนเก๋า-กะพงใหญ่มีพิษด้วย

หน้าแรกTeeNee ที่นี่ข่าววันนี้, ข่าวหน้าหนึ่ง ข่าวอื่นๆ ปักเป้าพิษแรงขึ้น1ตัวฆ่าได้30คนเก๋า-กะพงใหญ่มีพิษด้วย

สำนักวิทย์เตือนทะเลวิกฤติมลพิษส่งผลปักเป้าพิษแรงกว่าปกติหลายเท่า พบ 1 ตัวฆ่าคนได้มากถึง30 คนส่วน

"เก๋า-กะพง"ตัวใหญ่ๆ สะสมพิษคล้ายปักเป้า แฉปักเป้านอกทะลักเข้าไทย บี้กรมประมงตรวจจับให้ถึงต้นตอ ตัดวงจรก่อนถึงผู้บริโภคโดยไม่รู้ตัว เมื่อเวลา13.15 น.วันที่ 3 ตุลาคมราชบัณฑิตยสถาน โดยสำนักวิทยาศาสตร์ ได้เชิญผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาวิชาต่างๆ ที่มีความรู้เกี่ยวกับ "พิษจากปลาปักเป้า" มาชี้ให้เห็นถึงสาเหตุของการเกิดพิษของปลาปักเป้า ที่มีปัจจัยจากเชื้อแบคทีเรียและแพลงตอนในทะเล ประกอบกับมลพิษทางทะเล ยิ่งเสริมให้ปลาปักเป้ามีพิษเพิ่มขึ้น และคนไทยมีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตจากพิษปลาปักเป้าโดยไม่รู้ตัว เพราะมีการลักลอบจำหน่ายปลาปักเป้า จึงอยากให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมประมง เร่งหามาตรการแก้ไขปัญหาที่มีผลกระทบต่อประชาชนโดยเร่งด่วน

ศ.ดร.เปี่ยมศักดิ์เมนะเศวต ราชบัณฑิต สำนักวิทยาศาสตร์ ประเภทวิทยาศาสตร์ประยุกต์ สาขาวิชาการประมง กล่าวว่า

ปลาปักเป้าในประเทศไทยมี 2 วงศ์คือ Tetraodontidae และDiodontidae อาศัยอยู่ในน้ำจืด หรือน้ำเค็ม 20 ชนิด โดยปลาปักเป้าพิษในประเทศไทย ได้แก่ ปลาปักเป้าลาย(Sphoeroides scleratus (Gmelin)) ปลาปักเป้า(Tetrodon hispidus : Lac) ปลาปักเป้าดำ(Tetrodon stellatus : BI.& Schn.) โดยสารชีวพิษปลาปักเป้าผลิตโดยแบคทีเรียในเซลล์แพลงตอนไดโนแฟลเกลเลตเป็นพิษรุนแรงต่อระบบประสาท เกิดอัมพาตกล้ามเนื้อ และทำให้เสียชีวิต

"สารชีวพิษในปลามี 2 ชนิดคือ เทโรทอกซิน (Tetrotoxin) เป็นพิษรุนแรงต่อระบบประสาทกล้ามเนื้อเกิดอัมพาต มักเสียชีวิต มีพิษมากในรังไข่ ตับ หนังลำไส้น้อย และพิษที่ปลาปักเป้าสร้างขึ้นทนความร้อนเกิน 200 องศาเซลเซียส อันตรายกว่าไซยาไนด์ 1,200 เท่า ปลาปักเป้าพิษ 1 ตัว สามารถฆ่าคนได้ถึง 30 คน ส่วน Saxitoxin มีพิษอ่อนกว่าเทโทรทอกซิน เกิดในฤดูสาหร่ายพิษสะพรั่งและแบคทีเรีย(สกุลMorexella) ผลิตสารชีวพิษนี้นอกจากนี้ ปลาตามแนวปะการังที่กินพวกสาหร่ายและสัตว์ทะเล เช่น ปลากะพง ปลาเก๋า ตัวใหญ่ๆ อาจมีการสะสมสารพิษ ซึ่งจะมีอาการคล้ายพิษปลาปักเป้า" ศ.ดร.เปี่ยมศักดิ์ กล่าว

ราชบัณฑิตสำนักวิทยาศาสตร์ กล่าวถึงอาการเกิดพิษจากการรับประทานปลาปักเป้าว่า

จะเกิดขึ้นภายใน 10-45 นาทีโดยแบ่งความรุนแรงออกเป็น 4 ระยะคือ ระยะที่ 1 ชาริมฝีปากลิ้น ใบหน้า ปลายนิ้วมือ คลื่นไส้ ระยะที่2 อาการมากขึ้นอ่อนเพลีย แขน-ขาอ่อนแรงจนเดิน-ยืนไม่ได้ กิริยาสนองฉับพลันยังดี ระยะที่3 กล้ามเนื้อกระตุกคล้ายชักการพูดตะกุกตะกัก ถึงพูดไม่ออกจากอัมพาตสายเสียง ระยะที่4 อัมพาตกล้ามเนื้อทั้งตัวหายใจไม่ได้ หมดสติ รูม่านตาขยาย ไม่มีปฏิกิริยาต่อแสง หยุดหายใจ หากถ้าได้รับพิษมากอาการเริ่มจากระยะแรกถึงระยะสุดท้ายใน 15 นาที

ศ.ดร.เปี่ยมศักดิ์ กล่าวอีกว่าทุกวันนี้ประเทศไทยจับปลาจากต่างประเทศ

เช่น พม่า อินโดนีเซีย ทำให้มีปลาปักเป้าในบ้านเรามากขึ้น ประกอบกับสิ่งแวดล้อมทะเลเปลี่ยนไป มีความเป็นพิษมากขึ้น ซึ่งปลาปักเป้าเป็นสัตว์กินไม่เลือก กินได้ทุกอย่าง ยิ่งมีโอกาสสะสมสารพิษและแปลงเป็นสารพิษจากปลาปักเป้ามากขึ้น จึงควรเฝ้าระวังไม่ให้มีการจับปลาปักเป้าในช่วงฤดูวางไข่ หากนำขึ้นฝั่งต้องทำลายให้หมด เพราะจะส่งผลกระทบต่อผู้บริโภคโดยไม่รู้ตัวหากยังมีการลักลอบจำหน่ายปลาปักเป้าอยู่

ศ.ดร.ทศพร วงศ์รัตน์ ราชบัณฑิต สำนักวิทยาศาสตร์ ประเภทวิชาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ สาขาสัตววิทยา กล่าวว่า

ทั่วโลกมีปลาปักเป้าอยู่ 2,000 ชนิดซึ่งปลาปักเป้าเป็นปลาที่มีวิฒนาการสูงกว่าปลาชนิดอื่นๆ และปลาปักเป้าทุกชนิดมีพิษ สำหรับปลาปักเป้าในเมืองไทยมีอยู่ 25 ชนิด ซึ่งทุกชนิดมีพิษ ส่วนที่ญี่ปุ่นมี 46 ชนิดมีการศึกษาพบว่า มีพิษแน่ๆ 22 ชนิดคนญี่ปุ่นนิยมบริโภคปลาปักเป้าที่มีพิษอ่อนๆ เพราะทำให้รู้สึกสดชื่น สบายดี และมีวัฒนธรรมการกินที่แสดงการทำปลาปักเป้าให้คนกินเห็น แตกต่างจากเมืองไทยที่ต้องกินปลาปักเป้าโดยไม่รู้ตัว

"การเกิดพิษของปลาปักเป้าที่มีการศึกษาไว้ พบว่า ปลาปักเป้ากินอาหารที่มีพิษและสร้างสารพิษโดยตัวของมันเอง รวมถึงขนาดตัวของปลาก็มีพิษอันตรายเหมือนกัน โดยเฉพาะช่วงฤดูวางไข่จะมีพิษมากที่สุด จึงทำให้ปลาปักเป้าตัวเมียมีพิษสูงกว่าปลาปักเป้าตัวผู้ ส่วนเลือดและเนื้อมีพิษอยู่น้อยมาก ในประเทศญี่ปุ่นต้องมีใบอนุญาตชำแหละ และมีการฝึกอบรมการชำแหละทุกปี แต่ก็ยังมีคนเสียชีวิตจากปลาปักเป้าอยู่" ศ.ดร.ทศพร กล่าวศ.ดร.ทศพรกล่าวอีกว่า ส่วนประเทศไทยยังไม่มีมาตรการใดๆ ที่เข้ามาควบคุมการบริโภคปลาปักเป้า เช่นเดียวกับประเทศญี่ปุ่นที่ผู้บริโภคตั้งใจกินปลาปักเป้า แต่คนไทยกินปลาปักเป้าโดยไม่รู้ตัว หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องร่วมกันหาทางออกในเรื่องนี้อย่างเร่งด่วน