โต้แมลงแซนไฟร์ไม่ร้ายกว่ายุง

นักวิชการ รพ.มหาราชนครเชียงใหม่ ชักแถวโต้แมลงแซนด์ไฟร์ อันตรายมากกว่ายุง ไม่เป็นจริง ภาคเหนือมพบผู้ป่วยเพียง 4 ราย เตือนประชาชนอย่าตื่นตระหนกข้อมูลบนโลกออนไลน์

เมื่อวันที่ 20 มี.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า กระแสโซเชียลเน็ตเวิร์ค ทั้งเฟชบุ๊ค ไลน์ และเว็บไซต์ต่างๆ แชร์ภาพ ผู้ป่วย

ซึ่งถูกแมลงแมลงแซนด์ไฟร์ (Sandfly) กัดเป็นแผลหลายแห่งตามร่างกาย และภาพแมลงชนิดดังกล่าว โดยระบุว่าอันตรายกว่ายุง พร้อมระบุว่า มีผู้ป่วย 20 ราย ที่ถูกแมลงชนิดนี้กัด ต้องเข้ารักษาตัวใน รพ.สวนดอก หรือรพ.มหาราชนครเชียงใหม่ จนเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่  ผศ.นพ.นิสิต วรรธนัจฉริยา ผอ.รพ.มหาราชนครเชียงใหม่ เปิดเผยว่า กรณีมีผู็ให้ข้อมูลเรื่องแมลงแซนด์ไฟร์กัดแล้วจะทำให้เกิดโรค ลิทมาเนียซิส ซึ่งมีอันตรายกว่ายุง และระบุอีกว่ามีผู้ป่วย 20 ราย ถูกส่งเข้ารักษาตัวที่รพ.สวนดอก หรือมหาราชนครเชียงใหม่ สร้างความตื่นตระหนกและหวาดกลัว ให้ผู้ที่รับข้อมูล ขอยืนยันว่า เป็นเรื่องที่เคยเกิดขึ้นเมื่อหลายปีก่อน แต่มีผู้ป่วยเพียงแค่รายเดียวเท่านั้น ปัจจุบันไม่มีผู้ป่วยจากการถูกแซนด์ไฟร์กัดเข้ารับการรักษาแต่อย่างใด

รศ.ดร.ปรัชญา สมบูรณ์ หัวหน้าภาควิชาปรสิตวิทยาคณะแพทย์ศาสตร์ มช. กล่าวว่า

ตนได้รับข้อมูลทางแอพพลิเคชั่น ไลน์ จากสัตวแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ ว่า มีการโพสต์ในโลกออนไลน์ว่า "หมอสวนดอกเตือนให้ระวังแมลง แซนด์ไฟร์ กัด ทำให้เกิดโรค ลิทมาเนียซิส ระบาดที่เชียงใหม่ พบแล้ว 20 กว่าราย" ซึ่งป็นข่าวที่คลาดเคลื่อน โดยก่อนหน้านี้มีอาจารย์

หมอท่านหนึ่งเข้ามาคุยกับทางสตาฟท์ ของโรงพยาบาล เกี่ยวกับโรค "ลิทมาเนียซิส"

ซึ่งสาเหตุมาจากถูก แซนด์ไฟร์กัด เป็นข้อมูลเมื่อหลายปีมาแล้ว แต่ระยะ 2 - 3 ปีที่ผ่านมา ภาคเหนือ พบผู้ป่วยเพียงแค่ 4 ราย และยังไม่มีข้อมูลที่สมบูรณ์ คาดว่าโรคนี้น่าจะเกิดจากเชื้อในสัตว์บางชนิด อาจเป็นสัตว์ฟันแทะ หรือสัตว์เลี้ยงบางชนิด และถ่ายทอดมาสู่คนโดยแมลง แซนด์ไฟร์ หรือเรียกง่ายๆว่า "ริ้นฝอยทราย"  ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงมักมีภูมิคุ้มกันที่ไม่ค่อยดี มีการติดเชื้อในอวัยวะภายในและมีผลที่ผิวหนัง ส่วนคนปกติอาจเป็นแผลเฉพาะที่ผิวหนัง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อด้วย จึงไม่ควรวิตกกังวลหรือตื่นตระหนกเกินเหตุ

รศ.นพ.ชัยวัฒน์ บำรุงกิจ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ กล่าวว่า ในประเทศไทยมีแมลง แซนด์ไฟร์ หรือริ้นฝอยทราย กว่า 20 ชนิด 6 สปีชีส์

กระจายอยู่ทุกภาคของประเทศไทย โดยในภาคเหนือของเรามีที่เชียงใหม่ น่าน เชียงราย ลำพูน โดยการเกิดโรคของแมลงชนิดนี้เป็นได้ 2 แบบคือ แบบภายนอกจะเกิดที่ผิวหนัง และแบบอวัยวะภายใน โดยที่ผิวหนังก็จะแสดงอาการเป็นแผลเรื้อรัง ไม่เจ็บ ไม่คัน แต่เหมือนเกล็ดแข็ง แต่จะไม่หายง่าย ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นที่ผิวหนัง ส่วนที่เป็นเกี่ยวกับอวัยวะภายใน เท่าที่ตรวจพบจะเป็นผู้ที่มีภูมิคุ้นกันบกพร่อง โดยมีอาการทั้งทางผิวหนังและอวัยวะภายใน อย่างไรก็ตาม แมลงริ้นฝอยทรายนี้ มีหลายชนิด ต้องศึกษาว่าเป็นสปีชีส์ไหน ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีการศึกษาที่ชัดเจนเกี่ยวกับแมลงชนิดนี้

เนื่องจากปัจจุบันแมลงเหล่านี้หายากมาก และมีขนาดเล็กกว่ายุงด้วย อีกทั้งคนอาศัยในป่าก็มีน้อยลง ทำให้การเกิดโรคน้อย การวินิจฉัยโรคจึงลำบาก แต่ทั้งนี้อยากจะฝากเตือนประชาชนทั่วไป อย่าตื่นตระหนกตกใจ เพราะโรคนี้ไม่ได้พบเจอและเป็นกันได้ง่ายๆ นานๆ ครั้งถึงจะมีสักคนหนึ่ง หรือบางปีอาจไม่มีเลยก็เป็นได้.