จักษุแพทย์ ชี้ปริศนา “ชุดนี้สีอะไร” แค่ภาพลวงตา

เมื่อวันที่ 3 มี.ค. นพ.ไพศาล ร่วมวิบูลย์สุข ประธานราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย

 กล่าวถึงกรณีที่มีการถกเถียงกันบนสื่อโซเชียลมีเดีย เรื่อง “ชุดเดรสนี้..คุณเห็นเป็นสีอะไร”ระหว่างสีน้ำเงิน-ดำ กับสีขาว-ทอง ว่า ในการเห็นสีของคนทั่วไป เกิดจากแสง จากสิ่งของที่มองเห็น ตกมาที่จุดภาพชัดบนจอตา แล้วเซลล์รับแสงสีแดง น้ำเงิน และเขียว จะช่วยกันทำงานส่งข้อมูลไปที่สมองให้แปลผล การเกี่ยวข้องกับสมองนี้เองทำให้ประสบการณ์การเรียนรู้มีส่วนในการเห็นสีต่างๆ ประกอบกับแสงสว่างรอบข้างมีผลต่อการมองเห็นสีของคนด้วย เช่น สีขาวอาจเห็นเป็นสีเทาบนเงามืด หากทราบว่าสีขาวนั้นอยู่ในเงาก็จะเห็นว่ามันน่าจะเป็นสีขาว แต่หากไม่ทราบว่าอยู่ในเงามืด ก็อาจจะเห็นว่ามันเป็นสีเทา หรือสีฟ้าก็ได้ ทั้งนี้การเห็นสีที่เพี้ยนไปยังอาจเกิดจากการนำสีสองสีมาวางชิดติดกัน ทำให้สมองสับสนจากที่เซลล์รับแสงถูกกระตุ้นให้ต้องเปรียบเทียบระหว่างสีทั้งสอง

 “ข้อจำกัดของภาพคือสิ่งแวดล้อมของชุด ซึ่งเราไม่เห็นแสงที่ส่องมาจริง ๆ เป็นอย่างไร อีกทั้งชุดนี้ยังเป็นลายแถบขวาง มีสองสีตัดกันอีก การวิเคราะห์สีของชุดจึงขึ้นอยู่กับประสบการณ์ส่วนตัวของแต่ละคน หากเราเข้าใจว่าชุดอยู่ในที่สว่าง ก็อาจเห็นว่าชุดมีแถบสีขาวทอง หากเข้าใจว่าชุดอยู่ในเงามืดก็อาจคิดว่ามีสีฟ้ากับดำ หรือสีอื่นๆ แม้บางคนมีข้อมูลเพียงพอ แต่ด้วยข้อจำกัดของมนุษย์ก็อาจจะเห็นภาพที่เพี้ยนไป เช่น ภาพเส้นตรง 2 เส้นขนานกัน เมื่อถูกตัดด้วยเส้นทแยง เราจะเห็นว่าเส้นขนานนั้นไม่ตรงกลายเป็นเส้นโค้ง ภาพแบบนี้เราเรียกว่าภาพลวงตา ภาพชุดสตรีนี้ก็อาจจัดได้ว่าเป็นภาพลวงตาประเภทหนึ่ง.