จุดเปลี่ยนประเทศไทยในน้ำท่วม

หน้าแรกTeeNee ที่นี่ข่าววันนี้, ข่าวหน้าหนึ่ง ภัยพิบัติ จุดเปลี่ยนประเทศไทยในน้ำท่วม

จุดเปลี่ยนประเทศไทยในน้ำท่วม : วันเว้นวัน จันทร์ พุธ ศุกร์ กับ ประภัสสร เสวิกุล

ผมค่อนข้างจะเชื่อว่าเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ครั้งนี้จะเป็นจุดเปลี่ยนประเทศไทยครั้งสำคัญ ทั้งในด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วิถีชีวิต และวิธีคิดของคนไทย

เราต้องยอมรับความจริงประการแรกว่าคนไทยนั้นสุขสบายกว่าคนหลายๆ ชาติในโลกและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพราะความอุดมสมบูรณ์ของพืชพรรณธัญญาหาร สภาพของภูมิอากาศที่เหมาะแก่การอยู่อาศัย มีแม่น้ำลำธารหลายสาย ปราศจากภัยธรรมชาติที่รุนแรงไม่ว่าจะเป็นภูเขาไฟ แผ่นดินไหว พายุหมุนฯ เราเพิ่งจะประสบวิบัติภัยจากธรรมชาติครั้งแรกจากเหตุการณ์สึนามิ เมื่อปี พ.ศ.2547 ประเทศไทยไม่เคยเผชิญภัยสงครามขนาดหนัก การตกเป็นอาณานิคมของต่างชาติ และการต่อสู้เรียกร้องเอกราช เช่นแทบทุกประเทศในเอเชีย ซึ่งสิ่งดีๆ เหล่านี้ทำให้คนไทยไม่จำเป็นต้องดิ้นรนขวนขวายเหมือนคนในประเทศที่ผ่านความยากลำบากและทุกข์ยากแสนสาหัส ความสะดวกสบายเหล่านี้ทำให้คนไทยกลายเป็นคนที่ขาดจิตสำนึกในหน้าที่และความรับผิดชอบต่อสังคมและประเทศชาติ เพลิดเพลินในเรื่องราวที่เพ้อฝัน เป็นนักบริโภคนิยม และวัตถุนิยม เต็มรูปแบบ

คนไทยโดยทั่วไปมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย ไม่ชอบเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับสิ่งที่เห็นว่ายุ่งยาก ซับซ้อน วุ่นวาย โดยคิดว่าธุระไม่ใช่

จึงทำให้ขาดการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ และขาดพลังขับเคลื่อนทางสังคมและการเมือง ทั้งๆ ที่ภาคประชาชนนั้นมีส่วนได้ส่วนเสียอย่างสูงต่อสังคมและการเมือง แต่จากเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ในครั้งนี้ เราได้เห็นถึงบทบาทและพลังของประชาชนในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น โดยไม่ต้องพึ่งพากลไกหรือการตัดสินใจของภาครัฐ ขณะที่การดำเนินงานของรัฐบาลและภาคการเมืองเต็มไปด้วยความสับสน ไม่มีความเป็นเอกภาพ และขาดภาวะของผู้นำในสถานการณ์วิกฤติ ซึ่งหากภาคประชาชนสามารถที่จะรวมตัวกันได้อย่างเข้มแข็ง กล้าที่จะแสดงสิทธิของตน ก็มีทางที่จะนำความเปลี่ยนแปลงมาสู่ภาคการเมืองของไทย ซึ่งในอนาคตอาจไม่ได้มีทางเลือกที่ตีบตันหรืออยู่ในกำมือของนักการเมืองเพียงไม่กี่คนเช่นที่ผ่านมา และภาคการเมืองก็จะต้องหันมารับฟังความคิดเห็นและความต้องการที่แท้จริงของประชาชนให้มากขึ้นด้วย

ในด้านเศรษฐกิจนั้น ในช่วงระยะเวลา 50 ปี นับจากการใช้แผนพัฒนาเศรษฐกิจฉบับที่ 1 มาจนถึงปัจจุบัน

ประเทศไทยได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงทั้งทางการเมืองและเศรษฐกิจมามากมาย ซึ่งน่าจะถึงเวลาที่ย้อนกลับไปวิเคราะห์การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของไทยตั้งแต่ต้นจนถึงขณะนี้ ถึงผลดีผลเสียและข้อผิดพลาดต่างๆ และรื้อสร้างวางแผนที่เหมาะสม สำหรับการสร้างเส้นทางเดินของประเทศไทยในอนาคต เพื่อวางตำแหน่งให้ถูกต้องว่าเราควรจะอยู่ตรงจุดไหนในเวทีเศรษฐกิจโลก ควรจะทำหรือไม่ควรจะทำเกษตรกรรม พาณิชยกรรม และอุตสาหกรรมด้านไหนบ้าง เพราะมิเช่นนั้นแล้ว ในไม่ช้าเราอาจจะล้าหลังเพื่อนบ้านไป 50 ปีก็เป็นได้

ผลพวงของน้ำท่วมใหญ่ที่คนไทยทั่วประเทศได้รับอีกอย่างหนึ่งผ่านสื่อมวลชนต่างๆ ก็คือ เรามีความรู้เรื่องประเทศไทยของเราดีขึ้น

รู้ว่าจังหวัดโน้นจังหวัดนี้อยู่ที่ไหน ประชาชนในพื้นที่ทำมาหากินอย่างไร มีสถานที่สำคัญอะไรบ้าง ได้รับความเดือดร้อนในครั้งนี้เพียงไร และแม่น้ำลำคลองในประเทศไทยไหลเชื่อมโยงกันอย่างไร สาเหตุและอิทธิพลต่างๆ ที่ทำให้น้ำท่วมชื่อของเขื่อน และประตูระบายน้ำ ตลอดจนแนวคิดและวิธีทำงานของเจ้าหน้าที่ทุกฝ่ายที่มีส่วนในการรับผิดชอบ

และหลังน้ำท่วมใหญ่ครั้งนี้ คนไทยจะตระหนักถึงความไม่ปลอดภัยในดินแดนที่เคยปลอดจากภยันตภัย ความเดือดร้อน ลำบากลำบน การขาดแคลน ตลอดถึงการพลัดพรากสูญเสีย กับการพึ่งพาตนเอง การต่อสู้เพื่อเอาชนะกระแสน้ำและความเอื้ออาทรที่คนไทยมีให้แก่กัน

เราเล่นโวหารเรื่องวิกฤติกับโอกาสมามากต่อมากแล้ว และตอนนี้ถึงเวลาที่จะทำให้เป็นจริงเสียที ก่อนที่เราอาจจะไม่ได้พบกับโอกาสอีกเลย

เครดิต : ขอขอบคุณเนื้อหาข่าว คุณภาพดี โดยหนังสือพิมพ์คมชัดลึก