ยายพันธุ์ ถูกปกปิดว่า ดาบนุโลม ติดคุก 4 ปี จนกลัวว่าเสียใจหนักเพราะเข้าใจว่า ลูกชายตายแล้ว ญาติจึงบอกความจริงครึ่งเดียวว่าติดคุกไม่กี่ปี กำลังจะได้ออกมา ส่วนแม่ของ ดาบอาร์ม มงคล โททอง เสียชีวิต เพราะวันที่ศาลพิพากษาจำคุกลูก ยายก็เอาโฉนดที่ดินบ้าน ไปประเมินราคามายื่นประกันตัว แต่ก็ลื่นล้มลงที่บันได สนง.ที่ดิน เป็นอัมพาต นับแต่วันนั้น แล้วอีกประมาณปีเศษๆก็เสียชีวิต
โดยที่ดาบอาร์ม ก็ไม่ได้ไปกราบลาศพแม่ของเขา มียายๆอีกหลายคนที่เฝ้ารอลูกกลับมา ลูกของเขาหลายคนขาดอิสระภาพ เพราะถูกปรักปรำจนติดคุกบ้าง รับโทษประหารชีวิตบ้าง
เวลาไปรับเรื่องของเขา ก็สะท้อนใจ ไม่รู้จะหาคำปลอบประโลมอย่างไร ว่า เขาจะได้ออกมา เพราะนั่นก็ไม่ต่างจากการโกหก หรือให้ความหวังที่การันตี ไม่ได้ ความนิ่ง ดูอย่างนิ่งๆแล้วก็บอกว่า จะพยายามสะท้อนเรื่องการรอคอยของยายไปยังคนอื่นๆจะได้เข้าอกเข้าใจ หัวใจคนเป็นแม่อย่างยาย.... ยายๆมักเอ่ยเรียกนักข่าวอย่างผมว่า ไอ้หนู...เสมอ ลูกยายจะได้กลับมาหายายไหม? ครับยาย...ยายต้องรอนะ อยู่รอวันที่ลูกยายจะกลับมาหายายนะ....
คนจนๆไม่เคยรู้ว่า เขาก็มีสิทธิ ใช้กฎหมายเดียวกับคนรวยๆ เวลาถูกใส่ความไม่รู้จะแก้อย่างไร กฎหมาย สำหรับพวกเขาก็คงเสมือนอวนเหมือนแหหาปลา ใช้เอามาหว่านใส่ใครแล้วต้องดิ้น ต้องตาย ไม่รู้วิธีออกจากแห ขณะที่บางรายก็ไปหา ลิง เอาลิงมาช่วยแก้แหให้ จึงไม่รู้ว่า ตกลงที่ยุ่งเพราะถูกแหคลุมแน่นตั้งแต่ทีแรกหรือ เพราะลิง แก้ ไว้กันแน่ คนที่ดิ้นไม่หลุดก็ตายคาคุกคาแห ที่ดิ้นจนสุดๆพบช่องขาดของแหก็หลุดรอดไปเลียแผล เสมือนปลาได้น้ำก็รีบผลุดหายไป กลัวคนหว่านแหคลุมซ้ำเข้าอีก
จนท.บางคน นิยมพูดข่มๆชาวบ้าน ว่า ความไม่รู้ ไม่เป็นข้ออ้างทางกฎหมาย ก็อยากให้ชาวบ้านทุกคนรู้กฎหมาย เหมือนๆกัน จะได้ ใช้กฎหมายเป็นกับเขาบ้าง ใช้ให้ จนท.บางคนที่คลุมใส่เขา เขียนความผิดบกพร่องตัวเอง ด้วยมือของตัวเอง "ปฎิบัติหน้าที่โดยมิชอบ กับพวกเขาอย่างไรบ้าง.....พบกับอีกความพยายามรื้อคดีแพะ เร็วๆนี้ คลิปยายพันธ์ สะท้อนใจหัวอกแทนคนเป็นแม่....ครับ"
ที่มา
จตุรงค์ สุขเอียด // Tnews