มาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก เจ้าของเฟสบุ๊ค ได้กล่าวสุนทรพจน์ในงานรับปริญญาของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด เมื่อปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา มีเนื้อหาตอนหนึ่งประกาศสนับสนุนให้รัฐจ่ายเงินเดือนให้พลเมืองทุกคนโดยไม่ต้องทำงาน หรือที่เรียกกันว่า รายได้พื้นฐานพลเมือง (Universal Basic Income)
รายได้พื้นฐานพลเมือง เป็นแนวคิดที่ให้รัฐจ่ายเงินเดือนที่เพียงพอต่อการครองชีพขั้นพื้นฐานให้พลเมืองทุกคน กล่าวคือ ทุกคนจะได้รับเงินเดือนก้อนนี้ ไม่ว่าจะรวยหรือจน จะมีงานทำหรือตกงานก็ตาม
เงินเดือนขั้นพื้นฐาน จะกลายเป็น "สิทธิ" อย่างหนึ่งที่พลเมืองทุกคนจะได้รับ โดยไม่มีเงื่อนไขใดๆ ดังนั้นจึงแตกต่างจากการให้สวัสดิการของรัฐในปัจจุบันที่มุ่งช่วยเหลือคนเฉพาะกลุ่ม เช่น คนพิการ หรือคนยากจน
ฝ่ายสนับสนุนมองว่านี่เป็นหนทางแก้ไขปัญหาคนตกงาน ยิ่งในอนาคตอันใกล้ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีจะทำให้งานจำนวนมากถูกทดแทนด้วยเครื่องจักรและหุ่นยนต์ รายได้พื้นฐานพลเมืองยังจะเป็นการแก้ไขปัญหาความยากจนอย่างเด็ดขาดอีกด้วย
คราวนี้ ทุกคนจะได้มีสิทธิเสรีภาพอย่างเต็มที่ที่จะทำในสิ่งที่ตนอยากทำ โดยไม่ต้องพะวงเรื่องการเงิน เราอาจได้เห็นพลังการสร้างสรรค์ใหม่ๆ มากมาย รวมทั้งงานอาสาที่มีคุณค่าต่างๆ
การจ่ายเงินเดือนให้ทุกคน ยังง่ายต่อการบริหารจัดการ สามารถลดขนาดบุคลากรของภาครัฐได้ เพราะไม่ต้องใช้คนมากมายมาบริหารจัดการระบบสวัสดิการแบบเดิมๆ ซึ่งค่อนข้างซับซ้อน และเงินมีโอกาสรั่วไหลง่าย เพราะการคอร์รัปชัน
แต่ฝ่ายคัดค้านถามว่า เงินที่จะจ่ายให้ทุกคน รัฐจะเสกขึ้นมาจากไหน? หากทำจริง คงจะต้องเก็บภาษีคนที่มีเงินเดือนอยู่แล้วในอัตราที่สูงมาก นอกจากนั้น ยังมีคนกังวลว่า ต่อไปจะต้องมีคนขี้เกียจนอนอยู่เฉยๆ ที่บ้านไม่ทำอะไรเลย ซึ่งไม่เป็นประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวม
เหล่านี้เป็นการถกเถียงกันตามความคิดความเชื่อของแต่ละคน แต่เริ่มมีนักการเมืองและนักวิชาการในประเทศตะวันตกสนับสนุนให้ทดลองดูจริงๆ ว่า ผลกระทบของการจ่ายเงินเดือนให้ทุกคนจะเป็นอย่างไร
ในประเทศแคนาดาและฟินแลนด์ เริ่มมีการนำนโยบายแจกเงินเดือนไปทดลองในกลุ่มคนยากจนและคนที่มีรายได้ต่ำ โดยจะมีการศึกษาผลของนโยบายว่าดีกว่าการจ่ายสวัสดิการในรูปแบบเดิมหรือไม่
ที่สวิสเซอร์แลนด์ เมื่อปีที่แล้ว มีการทำประชามติว่าต้องการให้รัฐจ่ายเงินเดือนพื้นฐานให้พลเมืองหรือไม่ ปรากฏว่า ผู้มาใช้สิทธิ 77% ไม่เห็นด้วย เหตุผลสำคัญจากการสำรวจความคิดเห็นประชาชน ก็คือ หลายฝ่ายเกรงว่าประเทศจะแบกรับภาระทางการคลังไม่ไหว
แต่ฝ่ายที่สนับสนุนมองว่าภาระทางการคลังในระยะยาวไม่น่ากังวล เพราะการจ่ายเงินเดือนพื้นฐานจะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายอื่นๆ ของรัฐ โดยจะลดปริมาณข้าราชการได้จำนวนมาก เพราะไม่ต้องใช้เจ้าหน้าที่บริหารจัดการระบบสวัสดิการต่างๆ ให้ยุ่งยาก
แถมเมื่อไม่มีคนยากจน ก็จะลดปัญหาอาชญากรรม ลดค่าใช้จ่ายสาธารณสุข เพราะคนสุขภาพดีขึ้น นอกจากนั้น คนทั่วไปก็จะมีการศึกษาสูงขึ้น เพราะคนหนุ่มสาวที่มาจากครอบครัวยากจนไม่ต้องหยุดเรียนต่อคนที่มีการศึกษาสูงขึ้นก็จะสร้างประโยชน์ทางเศรษฐกิจได้มากขึ้น ทำให้ประเทศรวยขึ้นในระยะยาว
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
